بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای‌اقتصاد : بانک‌مرکزی آمارهای عملیات اجرایی سیاست پولی را به‌‌‌‌‌‌روز کرد. بر اساس اطلاعیه این بانک، موضع عملیاتی این نهاد سیاستگذاری در آخرین حراج برگزار شده براساس وضعیت نقدینگی در بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی همچون هفته‌های قبل، توافق بازخرید (ریپو) بود. بر این اساس، بانک‌مرکزی در حراج 23 آبان اقدام به تزریق 68‌هزار و 500‌میلیارد‌تومان در قالب توافق بازخرید کرد. در حراج پیشین نیز که در 16‌آبان برگزار شد، بانک‌مرکزی 69‌هزار و 500‌میلیارد‌تومان ریپو انجام داد و به این ترتیب نسبت به حراج قبل، ریپوی بانک‌مرکزی ‌هزار‌میلیارد‌تومان کاهش یافت. آمارها نشان می‌دهد که نرخ ریپو در حراج‌‌‌‌‌‌های نیمه‌دوم سال‌جاری در سطح 21‌درصد ثابت باقی‌ماند و مقدار ریپو نیز در بازه 67 تا حدود 70‌هزار‌میلیارد‌تومان در نوسان بود. تداوم استقراض بانک‌ها از بانک‌مرکزی بر رشد پایه‌‌‌‌‌‌پولی موثر بوده‌است؛ چراکه آمارهای اخیر پایه‌پولی از رشد این فاکتور مهم بازار پول همزمان با افزایش استقراض بانک‌ها از بانک‌مرکزی حکایت دارد.
جزئیات عملیات بازار باز
بانک‌مرکزی در چارچوب مدیریت نقدینگی موردنیاز بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی، عملیات بازار باز را به‌صورت هفتگی و موردی اجرا می‌کند. موضع عملیاتی این بانک (خرید یا فروش از طریق ابزارهای موجود) بر اساس پیش‌بینی وضعیت نقدینگی در بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی و با هدف کاهش نوسان‌های نرخ بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی حول نرخ هدف، از طریق انتشار اطلاعیه در سامانه بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی اعلام می‌شود. پس از انتشار اطلاعیه، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در راستای مدیریت نقدینگی خود در بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی، نسبت به ارسال‌‌‌‌‌‌ سفارش‌‌‌‌‌‌ها تا مهلت تعیین‌شده از طریق سامانه بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی اقدام کنند. بانک‌مرکزی در تازه‌‌‌‌‌‌ترین گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، جزئیات موضع عملیاتی خود را منتشر کرد. با توجه به پیش‌بینی بانک‌مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین‌‌‌‌‌‌بانکی، موضع عملیاتی بانک‌مرکزی در هفته اخیر همانند هفته‌های قبل توافق بازخرید بود.
در آخرین عملیات اجرایی سیاست پولی که در 23 آبان اجرا شد، 18 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی در حراج شرکت کردند و بر اساس آمارهای منتشرشده ازسوی بانک‌مرکزی، این نهاد سیاستگذاری باتوجه به سفارش‌های ثبت‌‌‌‌‌‌‌شده، 68‌هزار و 500‌میلیارد‌تومان منابع به شبکه بانکی تزریق کرد. این مقدار ریپو نسبت به حراج قبلی که در 16 آبان‌‌‌‌‌‌ماه برگزار شد،‌ هزار‌میلیارد‌ تومان کلاهش یافته‌است. نرخ ریپو نیز همانند سایر حراج‌‌‌‌‌‌های برگزارشده در پاییز امسال هیچ تغییری نکرد و در همان سطح 21‌درصد باقی‌ماند. بانک‌مرکزی از ابتدای سال‌جاری تاکنون 33 مرحله عملیات بازار باز برگزار کرده و در این 33مرحله بالغ بر 2372‌هزار‌ میلیارد‌تومان تزریق منابع در قالب توافق بازخرید یا ریپو انجام داده است و در این 33‌هفته ریپوی‌معکوس که به معنای جمع‌‌‌‌‌‌آوری نقدینگی از شبکه بانکی توسط بانک‌مرکزی است، انجام نگرفته است.
این موضوع نشان می‌دهد که بانک‌ها دچار کسری منابع بوده و برای جبران این کسری اقدام به درخواست اعتبار ازطریق توافق بازخرید کرده‌‌‌‌‌‌اند. البته باید توجه داشت که ریپو با استقراض مستقیم از بانک‌مرکزی تفاوت دارد و درواقع نوعی استقراض غیرمستقیم و وثیقه‌محور از بانک‌مرکزی است. افزایش استقراض بانک‌ها از بانک‌مرکزی، چه به‌‌‌‌‌‌صورت مستقیم و چه به‌‌‌‌‌‌صورت غیرمستقیم و در قالب ریپو، تبعات منفی خواهد داشت. این افزایش استقراض‌‌‌‌‌‌ها و تزریق منابع بانک‌مرکزی به شبکه بانکی، به‌‌‌‌‌‌صورت مستقیم روی پایه‌پولی تاثیر می‌گذارد و باعث افزایش قلم بدهی بانک‌ها در ترازنامه بانک‌مرکزی می‌شود. درنهایت با افزایش پایه‌پولی و افزایش حجم پول پرقدرت، اثرات تورمی بر سیستم کلان اقتصادی کشور به‌عنوان پایه‌‌‌‌‌‌ای‌‌‌‌‌‌‌ترین و مهم‌ترین تاثیر این فرآیند نمایان خواهد شد.
تحلیل رفتار سیاستگذار
در دنیا به‌طور کلی، قرارداد بازخرید (ریپو) نوعی استقراض کوتاه‌مدت برای معامله‌گران اوراق‌بهادار دولتی است. در مورد ریپو، یک فروشنده اوراق‌بهادار دولتی را معمولا به‌صورت یک‌شبه به سرمایه‌گذاران می‌‌‌‌‌‌فروشد و روز بعد آنها را با قیمت کمی بالاتر بازخرید می‌کند. آن تفاوت کوچک در قیمت، نرخ بهره ضمنی یک‌شبه یا همان نرخ ریپو است. ریپو معمولا برای افزایش سرمایه کوتاه‌مدت استفاده‌شده و همچنین ابزار رایج عملیات بازار باز بانک‌مرکزی است. هنگامی که نرخ سود بین‌‌‌‌‌‌بانکی کاهش می‌‌‌‌‌‌یابد، مانده ریپو باید افزایش یابد چون بانک‌ها برای تامین منابع موردنیاز خود بیشتر به این بازار مراجعه می‌کنند. به‌نظر می‌رسد بانک‌مرکزی با کنترل سود بین‌‌‌‌‌‌بانکی و تعامل آن با عملیات بازار باز، در حال تعدیل انتظارات تورمی و مهار تورم است.
نرخ ریپو توسط مقامات پولی برای کنترل تورم استفاده می‌شود. در صورت تورم، بانک‌های مرکزی نرخ ریپو را افزایش می‌دهند، زیرا این امر به‌عنوان بازدارنده بانک‌ها برای استقراض از بانک‌مرکزی عمل می‌کند. این در نهایت باعث کاهش عرضه پول در اقتصاد می‌شود و در نتیجه به مهار تورم کمک می‌کند. این نرخ به‌عنوان یک نرخ مرجع برای تعیین وضعیت فعلی نرخ بهره موجود در بازار عمل می‌کند و از این طریق یک متغیر بسیار بااهمیت در بازار پول به‌شمار می‌‌‌‌‌‌رود. کارشناسان پولی و بانکی معتقدند که فارغ از مبلغی که بانک‌مرکزی برای خرید اوراق پرداخته و نرخی که تعیین‌شده، آنچه از اهمیت بالایی برخوردار است استفاده از این ابزار برای تامین منابع مالی است و این موضوع که کل معاملات انجام‌شده در بازار پول می‌تواند مبتنی بر وثیقه باشد، بنابراین بانک‌ها نه‌تنها از بانک‌مرکزی بلکه از یکدیگر نیز می‌توانند با وثیقه‌‌‌‌‌‌گذاری تامین‌مالی کنند، بنابراین این ابزار علاوه‌‌‌‌‌‌بر اینکه به بانک‌مرکزی توان کنترل بیشتر سود در بازار بین‌بانکی را می‌دهد، این امکان جدید را به بانک‌ها برای تامین‌مالی کم‌‌‌‌‌‌هزینه‌‌‌‌‌‌تر خواهد داد. از اسفندماه سال‌قبل تاکنون باوجود کاهش حجم عملیات بازار باز، نه‌تنها افزایش اضافه برداشت رخ نداده است، بلکه باتوجه به اقدامات انجام‌‌‌‌‌‌یافته، حجم اضافه برداشت بانک‌ها و موسسات‌‌‌‌‌‌ اعتباری غیربانکی کاهش قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌ای یافته‌‌‌‌‌‌است. همچنین در این دوره ریپوی‌معکوس (جذب ذخایر از شبکه بانکی) مورد اقدام قرار نگرفته است.
--> اخبار مرتبط بازی تکراری استقراض بانک‌‌ها تمدید تزریق 65هزار میلیاردی تنظیم نقدینگی در بازار پول تغییر موتور چاپ پول نقشه مهار هسته مذاب نقدینگی