بزرگنمايي:

بازار آریا - محمدرضا احسن/ کارشناس لجستیک و مناطق آزاد آنچه در سال‌های اخیر به وضوح شاهد آن هستیم پایان نظم حاکم بر جهان، کاهش هژمونی آمریکا و تسلط غرب بر اقتصاد و سیاست و فرهنگ جهان است. جهان در شرف تحول و ورود به نظم نوین جهانی قرار گرفته است؛ از نشانه‌‌‌های جهانی این تغییر بزرگ بی‌اثر شدن جنگ‌‌‌ها به عنوان ابزاری در خدمت سیاست خارجی و پایان دهه‌‌‌ها تلاش برای حفظ و ایجاد یک نظم هژمونیک تک‌قطبی به‌واسطه جنگ‌‌‌های فرسایشی، امنیتی‌سازی و فشارهای اقتصادی و نفوذ فرهنگی است. دوره اتحادهای دائمی ‌‌‌رو به پایان بوده و ائتلاف‌‌‌های موقت بر اساس همگونی کشورها و ملت‌‌‌ها و منافع ملی رشدی فزاینده داشته‌‌‌اند.
با شکل‌‌‌گیری قدرت‌‌‌های اقتصادی نو‌ظهور و به دنبال آن اتحادهای اقتصادی، سیاسی و نظامی ‌‌‌نظم سابق جهان با چالش‌‌‌های جدی مواجه شده و ابر‌قدرت‌‌‌ها با سایر کشورها و بازیگران تاثیرگذار منطقه‌‌‌ای برای کسب جایگاه مناسب در نظم نوین آینده دست به کار شده‌‌‌اند. نظم نوین جهانی را می‌توان یک نظام پسا‌قطبی دانست که موازنه منفی میان شرق و غرب را برهم زده و استراتژی‌‌‌های عمل‌‌‌گرایانه سعی در احقاق حقوق و کسب منفعت ملی به‌دور از استعمار، نفوذ، فشار اقتصادی و مداخلات سیاسی و نظامی ‌‌‌ابر‌قدرت‌‌‌ها دارد. تحریم‌‌‌ها و فشارهای اقتصادی آمریکا بر کشورها و حتی قدرت‌‌‌های جهان از جمله چین و روسیه روند ‌گذار را تسریع و با جنگ روسیه و اوکراین ماشه تحولات جهانی کشیده شده است.
ظهور اتحاد‌‌‌های منطقه‌‌‌ای و جهانی همچون همکاری‌‌‌های شانگهای، اوراسیا، بریکس و... آغازی است بر نظم نوین جهانی و از مهم‌ترین ابزار‌‌‌های نظم جدید، کریدورها و دسترسی مستقیم تجارت کشورهاست. از این رو کشورها برای به‌‌‌دست آوردن سهم بیشتر و حضور موثر در اقتصاد جهان تمام تلاش خود را برای ایجاد و رونق کریدورهای حمل‌ونقل به‌‌‌کار بسته‌‌‌اند. با توجه به نقش و اهمیت کریدور‌‌‌ها در نظم نوین جهانی منطقه آزاد اینچه برون که دو کریدور بین‌المللی بااهمیت از آن عبور می‌کند، می‌تواند نقش فراملی و منطقه‌‌‌ای در نظم پیش رو ایفا کند:
-تهدیدهای روز‌افزون و افزایش تنش‌‌‌ها در شرق آسیا و تنگه مالاکا به‌‌‌عنوان پاشنه آشیل حمل‌ونقل در چین نیاز به متنوع‌‌‌سازی و گسترش دسترسی را دوچندان کرده است.
-منطقه آزاد اینچه‌برون می‌تواند به‌عنوان جایگزینی مناسب برای دسترسی‌‌‌های کشور چین به جهان ایفای نقش کند.
- ژئوپلیتیک ویژه منطقه آزاد اینچه‌‌‌برون که دو کریدور بین‌المللی و یک کریدور منطقه از آن عبور می‌کند، می‌تواند در آینده فرصت‌‌‌های منحصر به فردی را به کشور ارائه کند. به‌‌‌عنوان مثال جنگ اوکراین فرصت احیای کریدور شمال- جنوب را از مسیر شرق دریای خزر ارائه کرده است.
-نگرانی‌ها از وضعیت و تحولات حوزه غرب دریای خزر در حوزه قره باغ نیز لزوم فعال‌سازی کریدور شمال- جنوب از مسیر تمام‌ریلی شرق دریای خزر و مرز اینچه برون را آشکار کرده است.
--> اخبار مرتبط «ارس» مکمل ظرفیت گردشگری کیش شود ساختمان سفید - 1402/11/18 ابزار اثرگذاری در نظم نوین جهانی معرفی مناطق آزاد شمالی ایران بازگشایی مرز زمینی ایران با این کشور همسایه بعد از 20 ماه