بازار آریا - قیمت طلا در روز گذشته تقریبا ثابت ماند. زیرا معاملهگران احتمال میدادند که انتشار دادههای اشتغال آمریکا همچنان نشاندهنده ضعف بازار کار باشد. این موضوع در کنار اظهارات محتاطانه مقامات فدرالرزرو سرمایهگذاران را با تردید مواجه کرد. در معاملات روز گذشته، هر اونس طلا در نزدیکی 4هزار دلار معامله شد. همزمان، پس از آنکه شرکت کاریابی «چلِنجر، گریاند کریسمس» گزارش داد میزان تعدیل نیرو در ماه اکتبر به بالاترین سطح طی بیش از 20 سال گذشته رسیده است، بازده اوراق 10ساله خزانهداری آمریکا بیشترین کاهش ماهانه را تجربه کرد.
بهطور معمول، دادههای ضعیف بازار کار، احتمال کاهش بیشتر نرخ بهره را تقویت میکند و این امر معمولا به نفع طلاست؛ زیرا کاهش نرخ بهره هزینه فرصت خرید و نگهداری داراییهای بدون بهره مانند طلا را کاهش میدهد. اما آستن گولزبی، رئیس فدرالرزرو شیکاگو، گفت که نبود دادههای رسمی تورم در دوران تعطیلی دولت آمریکا باعث شده نسبت به ادامه روند کاهش نرخ بهره محتاطتر باشد. او هشدار داد که تصمیمگیری بدون دادههای معتبر میتواند ریسک اشتباه در سیاستگذاری پولی را افزایش دهد.
با وجود این احتیاطها، طلا در مسیر ثبت سومین هفته پیاپی کاهش قیمت قرار دارد؛ طولانیترین روند نزولی آن در سال 2025. هرچند پس از رسیدن به اوج تاریخی 4381 دلار در ماه گذشته، قیمتها اندکی تعدیل شدهاند، اما طلا هنوز بیش از 50 درصد نسبت به ابتدای سال رشد کرده و در مسیر بهترین عملکرد سالانه خود از 1979 تاکنون است. رشد چشمگیر طلا در سال جاری ناشی از چند عامل بوده است؛ کاهش نرخ بهره در آمریکا، افزایش خرید بانکهای مرکزی جهان و ورود سنگین سرمایه به صندوقهای ETF مبتنی بر طلا از جمله این عوامل بودهاند. در این میان، تعطیلی دولت فدرال باعث کمبود دادههای رسمی شده و در نتیجه فعالان بازار برای ارزیابی وضعیت اقتصاد آمریکا بیشتر به آمار شرکتهای خصوصی اتکا میکنند.
در همین حال، تحلیلگران هشدار میدهند که نوسانات بازار سهام، به ویژه در بخش فناوری و هوش مصنوعی، ممکن است تاثیری کوتاهمدت اما شدید بر بازار طلا بگذارد. «اوله هانسن»، رئیس استراتژی کالا در بانک ساکسو، میگوید که بازنگری احتمالی در ارزش سهام شرکتهای مرتبط با هوش مصنوعی میتواند موج جدیدی از نوسانات مالی را رقم بزند؛ پدیدهای که معمولا همه داراییها، حتی داراییهایی با بنیاد قوی مانند طلا، را به طور موقت تحت فشار قرار میدهد. هانسن توضیح میدهد که طی ماههای اخیر، سهام شرکتهای فناوری و هوش مصنوعی رشد خوبی داشته و اکنون نشانههایی از خستگی در بازار دیده میشود. در چنین شرایطی، کوچکترین اصلاح قیمتی میتواند باعث افزایش نوسان و خروج همزمان سرمایهگذاران شود. او گفت: «وقتی سرمایهگذاران زیادی همزمان بخواهند از بازار خارج شوند، این اصلاح به سرعت از حالت منظم به بحرانزا تبدیل میشود و نوسانات آن به سایر بازارها سرایت میکند.»
به گفته هانسن، بخش بزرگی از پرتفوی موسسات مالی بر اساس میزان مشخصی از ریسک یا نوسان تنظیم میشود؛ بنابراین وقتی شاخص نوسان(VIX) بهطور ناگهانی افزایش مییابد، این موسسات مجبور میشوند حجم داراییهای خود را کاهش دهند، حتی اگر آن داراییها سودآور باشند. در نتیجه، در دورههای اضطراب مالی، سرمایهگذاران معمولا آنچه را میتوانند سریعتر نقد کنند، میفروشند طلا نیز بهعنوان یک دارایی بسیار نقدشونده، از این فشار موقتی در امان نمیماند.
در این راستا، میتوان به شوک نوسان ماه آوریل اشاره کرد؛ زمانی که پس از اعلام تعرفههای غیرمنتظره آمریکا، شاخص VIX در سه روز از 21 به 60 درصد جهش کرد و شاخص S&P500 حدود 15 درصد سقوط را شاهد بود. در همان زمان، طلا با وجود روند صعودی قوی، حدود 6.6 درصد افت کرد، اما تنها یک هفته بعد به اوج جدیدی رسید. به باور هانسن، میتوان این رخداد را شاهدی بر بازگشت سریع طلا به مسیر صعودی پس از کاهش نوسان دانست.
بازار کنونی سهام میتواند جرقه نوسان تازهای بزند، اما با توجه به اصلاحهای اخیر در فلزات گرانبها، شدت این خطر کاهش یافته است. با این حال، اگر بازنگری جدی در ارزش شرکتهای هوش مصنوعی رخ دهد، میتواند باعث افزایش نوسان و فروش اجباری داراییها شود. به گفته کارشناسان، چنین فروشهایی معمولا بر مبنای نیاز به نقدینگی است، نه ضعف بنیادین بازار.
باید این حال گفته میشود که عوامل بنیادی طلا همچنان بسیار قوی هستند. نااطمینانیهای مالی، تورم چسبنده، تقاضای مستمر از سوی بانکهای مرکزی و سرمایهگذاران، کاهش تدریجی نرخهای بهره واقعی و تنشهای ژئوپلیتیک، همگی به عنوان پشتوانهای برای روند صعودی بلندمدت طلا عمل میکنند. در عین حال، فلزات صنعتی نیز بهدلیل نیاز ساختاری به برقرسانی، توسعه زیرساخت داده، گسترش انرژیهای تجدیدپذیر و کمبود سرمایهگذاری در معادن جدید، در مسیر رشد میانمدت قرار دارند.
بر اساس تحلیل ساکسو بانک، رویدادهای ناگهانی و افزایش نوسانات در بازارهای پیشگام فناوری میتواند بهطور موقت قیمت طلا را دچار افت کند؛ اما این تغییرات معمولا گذرا هستند و مسیر صعودی بلندمدت این فلز گرانبها را تغییر نمیدهند. در واقع، طلا همچنان یکی از مهمترین ابزارهای پوشش ریسک در برابر تورم، نوسانات بازار سهام و بحرانهای ژئوپلیتیک باقی مانده است.