بازار آریا - دنیای اقتصاد -حسین موسوی : یسنیا لئون-تِخِدا، مانند بسیاری از افرادی که در مرز شکوفایی فناوری آمریکا قرار دارند، در حال لذت بردن از رفاه تازهای است.
شهر زادگاه او در شمال شرقی اورگان، چندی پیش بهخاطر یک انبار سابق سلاحهای شیمیایی در نزدیکیِ یک زندان ایالتی در حومه شهر و کلوپهای شبانه که زمانی در مرکز اصلی آن قرار داشتند، شناخته میشد. اما ناوگان رو به رشد مراکز داده آمازون، منطقه اطراف اوماتیلا را به یک مرکز عصبی غیرمنتظره برای یکی از گرانترین ساختوسازهای زیرساختی در تاریخ ایالات متحده تبدیل کرده است.
به نوشته روزنامه والاستریت ژورنال، این غول فناوری، شغل، نیروی کار و پول را به جامعه تقریبا 8هزار نفری تزریق کرده، قیمت بسیاری از خانهها را دو برابر کرده و سازندگان را ترغیب کرده است تا محلههای جدیدی را در دامنه تپههای اطراف بسازند. این به معنای نشانههای دلار برای مشاوران املاکی مانند لئون-تِخدا است.
لئون-تِخِدا، دختر، یک کشاورز مکزیکیالاصل، پیش از دریافت مجوز املاک، در یک مرکز توزیع در شیفتهای 12ساعته کار میکرد. اکنون، او در مسیر بستن 35 قرارداد در سال جاری است. این زن 35 ساله قصد دارد فرزندانش را در خانهای که به زودی ساخته میشود و مشرف به رودخانه کلمبیا است، بزرگ کند و برای بهرهبرداری از رشد منطقه، به سرمایهگذاریهای Airbnb نیز چشم دوخته است. او درباره خانه جدیدش گفت: «این یک پیروزی خانوادگی و لطف خداست. مردم حالا میخواهند به اوماتیلا بیایند.»
توسعه فناوری آمریکا، میلیونرها را در سیلیکونولی به وجود آورده، به بازار سهامِ رکوردشکن کمک کرده تا بر نیروی جاذبه غلبه کند و اقتصاد نامطمئن ایالات متحده را تقویت کرده است. طبق دادههای فدرال، سرمایهگذاری در نرمافزار و تجهیزات پردازش اطلاعات، بیشترین سهم رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا را در نیمه اول سال2025 به خود اختصاص داده است. پنج غول برتر فناوری - که در دنیای مراکز داده به عنوان ابرمقیاسپذیرها شناخته میشوند - در مجموع بیش از یکسوم کل هزینههای سرمایهای S&P500 را به خود اختصاص دادهاند.
شرکتها در حال سرمایهگذاری روی نوآوری دیجیتال هستند تا با وجود تعداد کمتر کارگر در آینده، سودآوری بیشتری داشته باشند. اما مقیاس عظیم سرمایهگذاری، چگونگی تغییر شکل آمریکا را در قالب ساختمانهای بدون پنجره به اندازه چندین زمین فوتبال که کسبوکارها اطلاعات را در آنها ذخیره و پردازش میکنند، پنهان کرده است. این توسعه، مبالغ هنگفتی پول نقد را به گوشه و کنار غیرمنتظره کشور تزریق میکند - بسیاری از آنها در دوران رونق قبلی نادیده گرفته شده بودند.
این حجم عظیم پول که جدیدترین دادههای فدرال، آن را 41میلیارد دلار سرمایهگذاری سالانه تخمین زدهاند، بهطور مساوی توزیع نشده است. گلدمن ساکس تخمین زده است که تقریبا 72درصد از کل ظرفیت «سرور فارمها» تا ماه ژوئیه تنها در یکدرصد از کانتیها قرار دارد.
برخی تعجب میکنند که این وضعیت تا چه مدت ادامه خواهد داشت. لئون-تِخدا نگرانیهایی را که در واشنگتن و والاستریت شایعتر میشود، به اشتراک میگذارد مبنی بر اینکه مسابقه فناوریِ دیوانهوارِ هوش مصنوعی آمریکا ممکن است متوقف شود. تفاوت از نظر او این است که هرگونه پیامدی به خودِ آمریکا ضربه خواهد زد. او گفت: «گاهی اوقات نگران میشوم: وقتی ساختوساز متوقف شود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ قرار نیست همه برای همیشه اینجا بمانند.»
آماده برای کسبوکار
طبق گزارش وزارت بازرگانی، سرمایهگذاری در مراکز داده و نیازهای عظیم آنها به برق، از معدود انواع هزینههای ساختمانی است که در طول سال گذشته افزایش یافته است.
آنیربان باسو، اقتصاددان ارشد گروه تجاری
Associated Builders and Contractors، گفت: «این سرمایهگذاران کلانداده حاضرند برای مصالح، استعداد، زمین و هر چیز قابل تصوری، دلارهای گزافی بپردازند.» فشار شرکتهای آمریکایی برای افزایش ظرفیت ذخیرهسازی ابری و قدرت محاسبات هوش مصنوعی، تلاش مشابهی را برای جذب پروژههای جوامع تشنه رشد، از حومه آتلانتا تا گوشههای دورافتاده داکوتای شمالی، آغاز کرده است.
ورود برخی از ثروتمندترین شرکتهای جهان، بسیاری از جوامع را با نشانههایی از این قبیل که دوران شکوه نفتی گذشته است، روبهرو میکند. در شمال شرقی اورگان، هزاران کارگر ساختمانی به پارکهای RV و هتلها هجوم آوردند تا یک مرکز داده منطقهای برای خدمات وب آمازون بسازند. روند توسعه این پروژه آنقدر طولانی است که برخی از تازهواردان در آن ریشه دواندهاند.
بودجههای محلی با درآمدها و مالیاتهای مرتبط با آمازون از ساکنان جدید، به شدت افزایش یافته است. کسب و کار برای تامینکنندگان بتن و حصارکشی رونق گرفته است. نیاز به تکنسین، برقکار و موارد دیگر به ایجاد اعضای جدید طبقه متوسط کمک کرده است. رشد اقتصادی همچنین دردسرهایی را به همراه داشته است.
هزینههای مسکن و مراقبت از کودک برای بسیاری از افراد طبقه کارگر فراتر از توان مالیشان افزایش یافته است. تقاضای جدید برای خدمات و زیرساختها، دولتهای محلی را وادار به تلاش برای همگام شدن با این تقاضا کرده است. در اوماتیلا، اختلاف عمومی بر سر نحوه مدیریت سیل درآمدهای جدید به یک دعوای حقوقی بین شهردار و دیگر رهبران شهر تبدیل شده است.
برنامهریزی و ساخت هر یک از 9 سایت مرکز داده منطقه سالها طول کشیده است. مطالعات تاثیر اقتصادی که توسط دولتهای محلی سفارش داده شده است، پیشبینی میکند که پروژههای عظیم مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به افزایش تعداد دانشگاهها به 17 دانشگاه در سالهای آینده کمک کنند.
شرکت Sabey Data Centers مستقر در واشنگتن در حال طراحی تاسیساتی در اوماتیلا است، درحالیکه مقامات میگویند با توسعهدهندگان دیگری به جز آمازون مذاکراتی داشتهاند.
ترس از اینکه ساختوساز ممکن است متوقف شود، شهرها را از وابسته کردن بیشتر ثروت خود به ولخرجیهای شرکتها و ارزشگذاریهای نجومی والاستریت که به صحبتها در مورد حباب دامن میزند، باز نداشته است. در نزدیکی هرمیستونِ اورگان، جایی که اخیرا دستههای کوچکی از کارگران در دو سایت مرکز داده که توسط حصارهای سیم خاردار احاطه شده بودند، کار میکردند، مقامات در تلاشند تا زمینهایی را برای توسعه بیشتر ضمیمه کنند، به شرط اینکه رونق ادامه یابد. مارک مورگان، معاون مدیر شهر، گفت: «ما آماده خدمترسانی هستیم.»
مانند منطقه مرموز «51»
شهرهایی که در حوزه رودخانه کلمبیا قرار دارند، مدتهاست که از فراز و نشیب بازارهای دوردست رنج بردهاند: قیمتهای ناپایدار محصولات کشاورزی، تغییرات در تجارت دام، فشار بر صنعت چوب. این رودخانه و سدهای برق آبی که در این منطقه در امتداد آن قرار دارند، به پیشبرد آخرین تغییر در ثروت کمک میکنند. اوماتیلا کانتی به یکی از این سدها و همچنین یک انبار مهمات قدیمی که ارتش در زمانهایی عوامل شیمیایی مانند سارین را در صدها سنگر ذخیره میکرد، افتخار میکند.
خدمات وب آمازون (AWS)، بیش از یک دهه پیش شروع به ساخت مراکز داده در کانتی همسایه یعنی مورو کرد. وقتی این غول فناوری توجه خود را به اوماتیلا کانتی معطوف کرد، مشتریان جدید کمکم به رستورانها و بارهای هرمیستون سرازیر شدند. در رستوران نیبر دودز، آنها جزئیات کمی در مورد کار خود به مالک، تامی اسپیلمن، ارائه دادند.
او با اشاره به اینکه بسیاری از مشتریان جدیدش به توافقنامههای عدم افشا اشاره میکردند، گفت: «مثل منطقه مرموز 51 بود. واقعا خندهدار بود.»
ظاهرا ساختوساز بیوقفه، از آن زمان تاکنون کارگران آمازون و پیمانکاران مختلف را به مشتریان دائمی این محل تبدیل کرده است. اسپیلمن در مورد گردهماییهای هفتگی کارمندان گفت: «آمازون، در دو پنجشنبه خوب، اجاره من را پرداخت میکند.» این شرکت در عوض چیزهای زیادی به دست میآورد: «تخفیفهای مالیاتی بزرگ و سه منبعی که مراکز داده به وفور به آنها نیاز دارند - زمین، آب و برق.»
برای توسعهدهندگان، خوشهبندی مزارع سرور، ارتباط سریعتری را فراهم میکند و زیربنای همه چیز، از برنامههای هوش مصنوعی خاص گرفته تا پخش روان فوتبال پنجشنبه شب را تشکیل میدهد. مرکز داده آمریکا در شمال ویرجینیا به ایفای این نقش برای بخش عمدهای از ساحل شرقی کمک میکند. دیوید تانر که عملیات منطقهای خدمات وب آمازون را در شمال شرقی اورگان هدایت میکند، گفت که منطقه او با زیرساختهای فیبر نوری موجود برای اتصال منطقه خلیج، پورتلند و سیاتل، موقعیت مناسبی برای انجام کاری مشابه در غرب دارد.
این شرکت به تامین مالی برنامههای جدید دبیرستان و دانشگاه کمک کرده است به این امید که دانشآموزان را برای مشاغلی آموزش دهد که عموما درآمد بیشتری نسبت به سایر فرصتها دارند. با این حال، تقاضای زیاد برای کارگران از نیروی کار محلی پیشی گرفته است و در بسیاری از موارد، خدمات وب آمازون و پیمانکاران آن را مجبور میکند تا به دنبال برقکار و سایر نقشهای کلیدی در جای دیگری باشند. تانر گفت: «افراد محلی مدت طولانیتری میمانند که برای کسبوکار خوب است.»
مدیر اجرایی خدمات وب آمازون یکی از آنهاست که با گسترش حضور منطقهای شرکت، در فاصلهای نه چندان دور از خانه دوران کودکیاش، پلههای ترقی را پیمود. او گفت: «وقتی اینجا بزرگ میشدم، فکر نمیکنم کسی فکرش را میکرد که بتوانم شغلی مانند آنچه در این زمینه دارم، داشته باشم.»
عجله برای جذب و توسعه، مقامات محلی را واداشته است تا به دنبال سازندگان خانه، اعطای کمکهای بلاعوض و وام به مشاغل و ساخت جادهها و سیستمهای آب باشند - زیرساختهایی که در برخی موارد توسط آمازون تامین مالی میشوند. دیو استاکدیل، مدیر اوماتیلا، گفت که مدیریت رشد، بوروکراسی کوچک او را تحت فشار قرار داده است. با افزایش بودجه سالانه دولت از حدود 7میلیون دلار در سال 2011 به 144میلیون دلار در سال مالی گذشته، تعداد کارمندان آن بیش از دو برابر شده و به بیش از 80 نفر رسیده است.
این کانتی مطمئن است که توسعه بیشتری در راه خواهد بود. استاکدیل با توجه به انبوهی از پروژههای معوقه گفت که او از باوری پیروی میکند که بسیاری از مقامات در اورگان و جاهای دیگر نیز بهطور فزایندهای به دنبال مراکز داده برای رونق هستند. او گفت: «اگر شهر شما در حال رشد نیست، در حال مرگ است.»
تفاوت آمازون
بیشتر ارزش مراکز داده در تراشهها و سایر فناوریهایی است که در دوردستهایی مانند تایوان تولید میشوند. اما ساخت هر پردیس هنوز به صدهامیلیون دلار نیروی کار، کابل، لولهکشی، مس، اتصالات برق، سیستمهای خنککننده، ژنراتورهای پشتیبان و موارد دیگر نیاز دارد که در توفانهای اقتصادی که در حال حاضر مکانهایی مانند هرمیستون را دربرمیگیرند، ادغام میشوند.
آمازون گزارش میدهد که سالانه میلیاردها دلار به اقتصاد اورگان تزریق میکند. تانر تعداد فعلی کارمندان و پیمانکاران در سراسر اوماتیلا کانتی - منطقهای به اندازه پورتوریکو با حدود 80 هزار نفر جمعیت - را معادل 3200 کارگر تمام وقت اعلام کرد. اگر ساختوساز کند شود، این تعداد کاهش خواهد یافت.
تعداد کم مشاغل دائمی ممکن است برای برخی از ساکنانی که برای حس و حال شهرهای کوچک خود ارزش قائلند، یک ویژگی باشد، نه یک ایراد. دنیس بارنت، حسابدار هرمیستون و از حامیان مالی مسابقات رودیو، گفت: «ما شهری بودیم که همه همدیگر را میشناختند. حالا، من هیچکس را نمیشناسم.»
هایدی سیپ، سرپرست مدرسه، گفت که ناحیه مدرسه اوماتیلا پس از سالها رکود، شاهد رشد متوسطی در دانشآموزان کمدرآمد خود بوده است. دانشآموزان در یک مرکز درخشان در رشتههای رباتیک و ساخت فلز آموزش میبینند.
سیپ گفت: «این تفاوت آمازون است. اما ما هنوز باید بودجه لازم برای استخدام و عملیات این برنامهها را پیدا کنیم.» آمازون نشانههای کمی از کند شدن فعالیت در مزارع سرور نشان میدهد. اندی جسی، مدیر اجرایی، هفته گذشته گفت که این شرکت در مسیر دو برابر کردن ظرفیت خود در خدمات وب آمازون تا سال 2027 است. در خارج از اوماتیلا، مقامات محلی در تلاشند تا بخشهایی از انبار قدیمی را برای توسعه آماده کنند و احتمالا زمینهای بیشتری را برای مراکز داده خریداری کنند.