بازار آریا - دنیای اقتصاد : در حالی که سیاست پولی آمریکا با چالشهای فزایندهای مانند بدهی سنگین، تورم مزمن و کاهش اعتماد عمومی مواجه است، بیتکوین بار دیگر به کانون توجه نهادهای سیاسی، شرکتهای بزرگ و تحلیلگران اقتصادی بازگشته است.
از حمایت کمسابقه دونالد ترامپ از این دارایی دیجیتال گرفته تا ورود شرکتهای کوچک و بزرگ به بازار بیتکوین در بورس لندن، همگی نشان از تغییری جدی در رویکرد جهانی به رمزارزها دارد. این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این تحولات پرداخته و چشمانداز بازار بیتکوین را در شرایط پیچیده فعلی تحلیل میکند.
بیتکوین؛ راه نجات دلار آمریکا
دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، اخیرا در یک کنفرانس خبری در کاخ سفید به تمجید از بیتکوین و تاثیرات مثبت آن بر اقتصاد آمریکا پرداخت و اعلام کرد که این رمزارز میتواند فشار روی دلار آمریکا را کاهش دهد. او بیتکوین را صنعتی رو به رشد توصیف کرد که اکنون به دلیل رقابتهای ژئو استراتژیک نمیتوان آن را نادیده گرفت و به مشاغل فراوانی که این حوزه ایجاد کرده اشاره نمود.
ترامپ گفت: «من بیشتر و بیشتر میبینم که مردم پرداختهای خود را با بیتکوین انجام میدهند و این فشار زیادی را از دلار برمی دارد که اتفاقی مثبت برای کشور ماست.»
کارشناسان اقتصادی این اظهارات را مرتبط با معمای تریفین میدانند؛ چالشی که صادرکنندگان ارزهای ذخیره جهانی با آن روبرو هستند. در این وضعیت، آمریکا به عنوان صادرکننده دلار مجبور است کسریهای تجاری مداوم داشته باشد تا تقاضای جهانی برای دلار تامین شود. این کسریها از طریق خلق پول تامین مالی شده و به تدریج ارزش دلار را کاهش میدهند.
ترامپ پیشتر نیز پیشنهاد داده بود که میتوان بدهی ملی آمریکا را با بیتکوین پرداخت کرد؛ با توجه به اینکه بیتکوین عرضه محدودی دارد، برخلاف دلار که با چاپ پول بیوقفه تورم ایجاد میکند. اما منتقدان معتقدند حتی کل ذخیره بیتکوین جهان هم برای جبران بدهی 37 تریلیون دلاری آمریکا کافی نیست.
اقتصاددانان بزرگی همچون لین آلدن معتقدند روند چاپ پول و افزایش بدهیها ادامه خواهد داشت؛ روندی که «هیچ چیز نمیتواند متوقفش کند» که نتیجه آن کاهش ارزش پولهای ملی خواهد بود.
در حال حاضر شاخص دلار آمریکا که قدرت این ارز را نسبت به سایر ارزهای اصلی میسنجد، به پایینترین سطح سه سال اخیر رسیده است. همزمان، افزایش بازده اوراق قرضه دولتی آمریکا نشاندهنده کاهش اعتماد سرمایهگذاران به توانایی دولت در مدیریت بدهیهای کلان خود است.
در مجموع، اظهارات ترامپ نشاندهنده افزایش توجه سیاستمداران به نقش بالقوه بیتکوین در ساختار مالی جهانی است، اما چالشهای جدی در مسیر تبدیل شدن این رمزارز به رقیب جدی دلار همچنان پابرجاست.
لندن در تب بیتکوین
در هفتههای اخیر، دستکم 9 شرکت فعال در بورس لندن، از کسب و کارهای طراحی وب گرفته تا شرکتهای معدنی، اعلام کردهاند که بیتکوین خریدهاند یا در نظر دارند تا بیتکوین به خزانه شرکت خود اضافه کنند. این روند جدید، بازار سهام بزرگترین بازار اروپا را وارد موج جهانی کرده است که در آن شرکتها خود را به نوعی نماینده بیتکوین و حوزه رمزارزها تبدیل میکنند.
این شرکتها در تلاشند تا مسیر شرکتهایی مانند Metaplanet ژاپن و Bitcoin Group آلمان را دنبال کنند، که با الگوبرداری از استراتژی مایکل سیلور، میلیاردر و مدیرعامل شرکت نرمافزاری MicroStrategy در آمریکا، سرمایههای میلیارد دلاری را برای خرید بیتکوین جذب کردهاند. ارزش بازار MicroStrategy از زمان اعلام این استراتژی در آگوست 2020 تقریبا 400درصد افزایش یافته و به بیش از 100 میلیارد دلار رسیده است.
این تحولات نشاندهنده تغییر رویکرد در بازار لندن است، بازاری که تاکنون شرکتهای دیجیتال و رمزارزی کمی داشته و مقررات سختگیرانهای دارد که خرید سهام بازار آمریکا را محدود میکند و حتی صدور اوراق قرضه و مشتقات مرتبط با ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده است. در مقابل، نهادهای نظارتی آمریکا سال گذشته مجوز ایجاد صندوقهای سهامی که مستقیما در بیتکوین سرمایهگذاری میکنند را صادر کردند. به عنوان مثال، صندوقهای تخصصی تحت مدیریت شرکتهای بزرگی مانند BlackRock و Fidelity تاکنون نزدیک به 50 میلیارد دلار جذب کردهاند.
چارلز هال، مدیر تحقیقاتی شرکت Peel Hunt در لندن، درباره این تحول گفت: «این یک روند جالب است چون به سرمایهگذاران بورس اجازه میدهد وارد یک کلاس دارایی شوند که پیش از این به خاطر پیچیدگی و نبود شفافیت، برایشان چندان قابل دسترس نبود.»
اکثر شرکتهای فعال در این حوزه در بورس لندن شرکتهای کوچک و زیانده هستند که حجم معاملات اندکی دارند و بیتکوین را فرصتی برای جهش ناگهانی قیمت سهام خود میبینند. بیشتر این شرکتها در بازار خرد (microcap) بورس Aquis Exchange فهرست شدهاند، اگرچه برخی در بازار اصلی لندن حضور دارند.
برای نمونه، شرکت خدمات هوش مصنوعی Tao Alpha به تازگی اعلام کرده است که قصد دارد 100 میلیون پوند سرمایه جذب کند. این درخواست سرمایهگذاری به دنبال تقاضای بیسابقه سرمایهگذاران برای مشارکت در استراتژی خزانه بیتکوین این شرکت بوده است. همچنین، شرکت طراحی وب Smarter Web Company که در Aquis فهرست شده، پس از اعلام برنامه خرید بیتکوین در آوریل، ارزش بازار خود را از 4 میلیون پوند به بیش از 1 میلیارد پوند ظرف تنها دو ماه رساند. هرچند ارزش سهام آن کمی کاهش یافته اما این موفقیت الهامبخش سایر شرکتها بوده است.
شرکت منابع طبیعی Panther Metals که سال گذشته 2.2 میلیون پوند زیان داده بود، اخیرا یک بیتکوین خریداری کرده و در ماه جاری 81درصد رشد سهام را تجربه کرده است؛ در حالی که بیتکوین طی 12 ماه گذشته بیش از 74درصد افزایش قیمت داشته است. مدیرعامل این شرکت، دارن هازلوود، اعلام کرده هدف کوتاهمدت آنها نگهداری بیتکوین به ارزش 4 میلیون پوند است.
در ماههای اخیر، دولت بریتانیا بارها اعلام کرده که قصد دارد این کشور را به مرکز داراییهای دیجیتال تبدیل کند. این اقدامات در پی تصمیمات مشابه در آمریکا، هنگکنگ و اتحادیه اروپا صورت میگیرد که قوانین خود درباره ارزهای دیجیتال مانند استیبلکوینها را پیش بردهاند.
سازمان مقررات مالی بریتانیا (FCA) در ماه مه پیشنهاد داد بخشی از ممنوعیت محصولات سرمایهگذاری خرد مرتبط با رمزارزها را بردارد؛ ممنوعیتی که طی چهار سال گذشته اعمال شده بود. نیکی راثی، مدیرعامل FCA، در کنفرانسی در لندن گفت: «رویکرد ما نسبت به رمزارزها با احتیاط است نه به خاطر تکنوفوبیا، بلکه به دلیل ریسکهای واقعی و رو به رشد پولشویی و تامین مالی تروریسم که در این حوزه وجود دارد.»
از دیگر شرکتهایی که هفته گذشته برنامه خرید بیتکوین را اعلام کردهاند میتوان به Bluebird Mining Ventures اشاره کرد که سهام آن از زمان اعلام استراتژی بیتکوین در ژوئن نزدیک به 400درصد رشد کرده است. این شرکت 2 میلیون پوند از طریق بدهی جمعآوری کرده تا بیتکوین بخرد و برنامه دارد 10 میلیون پوند دیگر جذب کند. بنیانگذار آن، آیدان بیشاپ، گفته که وعده خرید بیتکوین عملا این شرکت را که پیشتر درگیر مشکلات پروژههای معدنی در آسیا بود، نجات داده است.
شرکت دیگری به نام Vinanz که در ابتدا به عنوان شرکت استخراج بیتکوین تاسیس شده، هفته گذشته اعلام کرد که جدیدترین خریدهای بیتکوین خود را با فروش سهام و بدهی تامین مالی کرده است. ارزش بیتکوینهای این شرکت اکنون 3.85 میلیون دلار است. مدیرعامل آن، هیوی راتری، گفت: «واضح است که سرمایهگذاران به بیتکوین علاقه دارند و ما فقط این دسترسی را به صورت فهرست شده و تحت نظارت فراهم میکنیم.»
بازار در انتظار جهش یا سقوط؟
از سوی دیگر بیتکوین همچنان در محدوده قیمتی 107 هزار دلاری در حال نوسان است؛ در شرایطی که فشارهای تورمی، ضعف تقاضا و کاهش فعالیت آنچین، حرکت صعودی آن را محدود کردهاند. اگرچه برخی شاخصهای تکنیکال از احتمال برگشت قیمت خبر میدهند، اما دادههای بنیادی و رفتار بازار، سناریوی تثبیت بیشتر یا حتی افت قیمت را نیز محتمل میدانند.
در ابتدای هفته، نوسانات شدید بیتکوین باعث تسویه گسترده موقعیتهای معاملاتی شد. طبق دادههای گلسنود، تنها طی 24 ساعت، حدود 28.6 میلیون دلار از موقعیتهای خرید و 25.2 میلیون دلار از موقعیتهای فروش لیکویید شد که حاکی از یک تخلیه اهرمی دوطرفه و نوسانات غیرمنتظره در احساسات بازار بود. همچنین، حجم موقعیتهای باز در بازار آتی بیتکوین با حدود 7درصد کاهش از360 هزار به 334هزار واحد رسید که نشان میدهد بازار وارد فاز بازتنظیم شده است.
از منظر تکنیکال، بیتکوین نتوانست از مقاومت 109 هزار دلاری عبور کند و در حال حاضر در یک کانال نزولی در حال نوسان است. محدوده 107هزار دلاری، که با شکاف ارزشی روزانه و میانگین متحرک نمایی 200 روزه همراستاست، به عنوان سطح حمایتی مهم در نظر گرفته میشود و ممکن است زمینهساز بازگشت باشد. با این حال، تا زمانی که تقاضای تازهای وارد بازار نشود و بیتکوین نتواند از این ساختار نزولی عبور کند، روند کلی بازار احتمالا در حالت تثبیت باقی خواهد ماند.
دادههای آنچین نیز تاییدکننده این چشمانداز محتاطانه هستند. شاخصهای سوددهی در حال کاهشاند و میزان مشارکت کاربران پایین باقی مانده است. همچنین، در سه ماه دوم سال 2025، حجم تراکنشها در شبکه بیتکوین 36درصد کاهش یافته و تنها 7.7 میلیارد دلار به معاملات اسپات اضافه شده که بیانگر نبود انگیزه برای خریدهای جدید است.
در سطح کلان اقتصادی نیز شرایط به نفع داراییهای پرریسک نیست. دادههای جدید مربوط به تورم در آمریکا نشان میدهند که احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو در آینده نزدیک پایین است. شاخص هزینههای مصرف شخصی (PCE)، که معیار ترجیحی بانک مرکزی آمریکا محسوب میشود، به 2.3درصد و تورم هسته (Core PCE) به 2.7درصد رسید که بالاتر از پیشبینی 2.6 درصدی بود. این نخستین افزایش تورم از فوریه 2025 به بعد است و نشانهای از تداوم فشارهای تورمی در اقتصاد آمریکاست.
در مجموع، بیتکوین در شرایطی بهسر میبرد که ضعف دادههای آنچین، عدمورود نقدینگی جدید و چشمانداز نامساعد کلان اقتصادی، احتمال صعود آن را کاهش دادهاند. در نبود تقاضای قابلتوجه، بیتکوین ممکن است در محدوده فعلی باقی بماند یا حتی به زیر حمایتهای کلیدی سقوط کند، مگر آنکه عامل جدیدی بهعنوان محرک قوی وارد میدان شود.