بازار آریا - افزایش تولید و صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم آن‌چنان چشمگیر بوده است که افزون بر آمارهای خیره‌کننده سازمان‌های داخل کشور، نهادهای بین‌المللی نیز نتوانستند بر آن چشم ببندند و بر رشد صنعت نفت ایران با وجود ادامه تحریم‌ها اذعان دارند.

به گزارش شانا، در سال‌های اخیر، با وجود توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، همچنان این بشکه‌های نفت هستند که معادلات را در بازار انرژی جهان رقم می‌زنند؛ بنابراین هر کشوری که بشکه‌های نفت بیشتری تولید و راهی بازار کند، قدرت بالاتری در عرصه چانه‌زنی‌های سیاسی و اقتصادی خواهد داشت.
به زبان ساده‌تر، در بازار انرژی این بشکه‌های نفت هستند که حرف می‌زنند. از همین رو، کشورهای نفتی جهان همواره به‌ دنبال افزایش ظرفیت تولید نفت هستند تا در بزنگاه‌های کاهش یا افزایش قیمت، با دست پر وارد عمل شوند و بیشترین سود را کسب کنند.

اهمیت تولید و صادرات نفت در اقتصاد کشورهای تولیدکننده نفت آن‌چنان بالاست که در دهه‌های اخیر، هرکجا تصمیم بر فشار سیاسی، اقتصادی و تحریم گرفته شده، اولین صنعتی که مورد هدف قرار گرفته، نفت و گاز بوده است. نگاهی به روند تاریخی این موضوع نشان می‌دهد ایران، ونزوئلا و حالا روسیه از این تحریم‌ها برای محدودشدن تولید و صادرات نفت و گاز در امان نبوده‌اند.
گشایش فرصت جدید نفتی برای اقتصاد ایران در دولت سیزدهم
درواقع، این تحریم‌ها با هدف کاهش درآمدهای نفتی و فشار مضاعف بر اقتصاد این کشورها برای نرمش سیاسی انجام می‌شود؛ اما درعمل، تحریم‌های نفتی علیه صنایع نفت و گاز ایران نه‌تنها بازارهای صادراتی را محدود نکرد، بلکه در دولت سیزدهم با تعریف راهکارهای جدید برای افزایش صادرات نفت مانند استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فراسرزمینی، فرصت تازه‌ای را در برابر اقتصاد ایران قرار داد.
اهمیت تولید و صادرات نفت بر اقتصاد کشورهای تولیدکننده نفت آن‌چنان بالاست که در دهه‌های اخیر، هرکجا تصمیم بر فشار سیاسی، اقتصادی و تحریم گرفته شده، نخستین صنعتی که مورد هدف قرار گرفته، صنعت نفت و گاز بوده است دولت سیزدهم با شعار بی‌اثرکردن تحریم‌ها و فشار آن بر معیشت مردم روی کار آمد. ایران از سال‌های پیش از آن و هم‌زمان با خروج آمریکا از برجام شدیدترین تحریم‌های نفتی را تجربه می‌کرد و این تحریم‌ها باعث کاهش صادرات نفت و به‌ دنبال آن، کاهش تکلیفی تولید نفت ایران شده بود.
دولت سیزدهم برای بازگرداندن بازارهای صادراتی نفت ایران راه سختی پیش‌ِ رو داشت. رقیبان سنتی ایران، بخشی از بازار نفت را در غیاب ایران تصاحب کرده بودند و پس‌ گرفتن این بازار، آن هم در وضعی که تحریم ادامه داشت، کار آسانی نبود. از سوی دیگر، این بازارها نیز با تغییر همراه بودند و تکیه بر بازارهای گذشته نمی‌توانست به‌تنهایی نیاز ایران برای بازاریابی نفت خام و میعانات گازی را فراهم کند.
درآمد 36 میلیارد دلاری ایران از فروش نفت
با فعال‌شدن دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم، به‌تدریج افزایش تولید و صادرات نفت با تمرکز بر ذخایر نفت خام و میعانات روی آب آغاز شد. تا آنجا که در پایان سال 1400 و درحالی‌که چند ماه از عمر این دولت می‌گذشت، صادرات نفت ایران افزایش 40درصدی را ثبت کرد و این در شرایطی رقم خورد که همچنان تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سایه انداخته بود.
سال 1401 نیز گام‌های اساسی برای افزایش صادرات، همچنین توسعه بازارهای نفتی ایران برداشته شد. ابتکار ایران در بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی و صادرات نفت به این پالایشگاه‌ها از مهم‌ترین مواردی است که می‌توان از آن تا سال‌های طولانی به‌عنوان دستاورد این دولت یاد کرد.

افزایش تولید نفت با هدف رسیدن به روزانه 3 میلیون و 800 هزار بشکه، در سال گذشته نیز ادامه داشت و این افزایش تولید و به‌ دنبال آن افزایش صادرات، خود را در آمارهای اقتصادی کشور نشان داد. بخش نفت و گاز بالاترین آمار رشد اقتصادی، رشد بهره‌وری و جذب سرمایه‌ خارجی را بین بخش‌های مختلف به خود اختصاص داد تا طلای سیاه، شاگرد اول اقتصاد ایران در سال 1402 شود.
این موضوع سبب افزایش درآمدهای نفتی هم شده است و طبق تازه‌ترین آمار گمرک، ایران توانسته درآمدهای حاصل از فروش نفت را به بیش از 36 میلیارد دلار در سال برساند.
تداوم جهش تولید و صادرات نفت در دولت سیزدهم
البته دولت سیزدهم همچنان افزایش تولید و صادرات نفت را دنبال می‌کند و آن‌گونه که جواد اوجی، وزیر نفت، اعلام کرده است، درآمدهای ارزی در سال جهش تولید افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: با همت همکارانم، گروه نفت و گاز سال 1402 را با رشد اقتصادی قابل توجه و از همه مهم‌تر، رشد صادرات و افزایش خیره‌کننده وصول‌ درآمدهای ارزی به پایان رساند.
وزیر نفت همچنین با بیان اینکه در سال 1403 در تولید نفت و گاز رکورد خواهیم زد، گفت: 28 میلیارد دلار پروژه نیمه‌تمام تکمیل شد.
امسال با سرمایه‌گذاری جدید در پروژه‌های نیمه‌تمام باقیمانده نفتی، جهش خوبی را در رشد تولید خواهیم داشت اوجی گفت: سرمایه‌گذاری مناسب وزارت نفت در بخش‌های بالادستی و پایین‌دستی سبب رشد تولید نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی شد و در سال 1402 رشد تولید نفت و گاز به بالای 20 درصد رسید.
وی تأکید کرد: براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، امسال هم با سرمایه‌گذاری جدید در پروژه‌های نیمه‌تمام باقیمانده، جهش خوبی را در رشد تولید خواهیم داشت. همچنین، تلاش می‌کنیم با افزایش تولید به بیش از 20 درصد سال گذشته، رکورد بزنیم.
آمارهای بانک مرکزی، مرکز آمار و سازمان برنامه و بودجه نیز این موارد را تأیید می‌کند. اما نکته مهم آن است که سازمان‌های بین‌المللی نیز به افزایش تولید نفت و گاز ایران در دولت سیزدهم اعتراف کرده‌اند.
افزایش 24درصدی تولید نفت ایران
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در جدیدترین گزارش خود از افزایش 630 هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت ایران در یک سال گذشته و تولید 3 میلیون و 250 هزار بشکه نفت در سومین ماه سال 2024 خبر داد.
تولید نفت ایران در این ماه نسبت به ماه مارس 30 هزار بشکه در روز افزایش داشته است. ایران در ماه فوریه 3 میلیون و 230 هزار بشکه در روز نفت تولید کرده بود.

براساس این گزارش، ایران در سه‌ ماه نخست سال 2024 به‌طور میانگین روزانه 3 میلیون و 230 هزار بشکه در روز نفت تولید کرده است.
این آمارها نشان می‌دهد تولید نفت ایران در ماه‌های ژانویه تا مارس امسال نسبت به سه ماه چهارم سال 2023 50 هزار بشکه در روز و نسبت به سه ماه نخست سال پیش 630 هزار بشکه در روز افزایش داشته است. ایران در سه ماه نخست سال گذشته میلادی روزانه 2 میلیون و 600 هزار بشکه و در سه ماه چهارم این سال روزانه 3 میلیون و 180 هزار بشکه تولید کرده بود.
ایران مدال برنزی اوپک را پس گرفت
ایران با افزایش 630 هزار بشکه‌ای تولید نفت در یک سال گذشته، رکورددار افزایش تولید در میان اعضای اوپک بوده است.
براساس این گزارش، ایران با افزایش تولید نفت توانسته است جایگاه ازدست‌رفته خود در میان تولیدکنندگان بزرگ اوپک را پله‌پله پس بگیرد. ایران درحالی‌که در سه ماه نخست سال 2023 به جایگاه پنجم اوپک سقوط کرده بود، در سه ماه نخست 2024، پس از عربستان و عراق، سومین تولیدکننده بزرگ اوپک بوده است.
ایران با افزایش 630 هزار بشکه‌ای تولید نفت در یک سال گذشته، رکورددار افزایش تولید در میان اعضای اوپک بوده است از سوی دیگر، براساس تازه‌ترین گزارش دبیرخانه اوپک، ایران در ماه مارس (اسفند – فروردین) 3 میلیون و 188 بشکه نفت خام تولید کرده که 28 هزار بشکه بیشتر از فوریه 2024 (بهمن - اسفند) بوده و به این ترتیب پیشتاز افزایش تولید در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) شده است.
ایرانی‌ها هنر دورزدن تحریم‌ها را به‌ دست آورده‌اند
روزنامه فایننشال تایمز نیز در گزارشی اعلام کرد ایران بیش از هر زمان دیگری در 6 سال گذشته نفت صادر می‌کند و درآمدش به سالانه 35 میلیارد دلار رسیده است.
درواقع، با روی‌ کار آمدن دولت سیزدهم، تاکتیک فروش نفت به‌سمت بازارسازی نفت تغییر کرد و هم‌اکنون براساس آمار سازمان‌های بین‌المللی به بیش از یک میلیون و 500 هزار بشکه در روز رسیده است. براساس گزارش فایننشال تایمز ، به‌نقل از مؤسسه آماری ورتکسا، تهران در سه ماه نخست سال 2024 به‌طور میانگین روزانه یک میلیون و 560 هزار بشکه نفت فروخته است.
فرناندو فریرا، رئیس خدمات ریسک ژئوپولیتیک در گروه انرژی راپیدان در ایالات‌متحده آمریکا، گفته است ایرانی‌ها هنر دورزدن تحریم‌ها را به‌ دست آورده‌اند.
به گزارش شانا، ایران نه‌تنها اکنون توانایی دورزدن تحریم‌ها را به‌ دست آورده، بلکه توانسته با اقدام‌های مؤثری که در بازار نفت و گاز انجام داده، تحریم‌ها را بی‌اثر کند.
ایران اکنون با وجود تحریم‌های نفتی، توانسته برای پنج پروژه نفت و گاز خود حدود 4 میلیارد و 800 میلیون دلار سرمایه خارجی در دولت سیزدهم جذب کند، تولید نفت را افزایش دهد، بدون نگرانی به هرکجای دنیا نفت بفروشد و پول آن را دریافت کند و حالا به دنبال افزایش تولید نفت خود تا 6 میلیون بشکه در روز باشد و با این اقدام‌ها نه‌تنها تحریم‌ها را دور زده، بلکه آن‌ها را بی‌اثر کرده است.