چاپ

بازار آریا - حق مسکن ماهانه کارگران برای سال جاری، 650 هزار تومان است. اما مستاجران با این مبلغ نه تنها نمی‌توانند خانه اجاره کنند که حتی امکان اجاره یک اتاق را هم ندارند. بسیاری به جای خانه، اتاق اجاره می‌کنند. اما اجاره یک اتاق روی پشت بام با سرویس مشترک 20 میلیون رهن می‌خواهد و یکی دو میلیون اجاره ماهانه!

به گزارش تجارت‌نیوز ، حق مسکن کارگران برای امسال، 650 هزار تومان تعیین شد. اما اگر مستاجران بخواهند 650 هزار تومان اجاره بدهند باید ده‌ها برابر کمترین حقوق یک کارگر پول پیش بدهند تا بتوانند یک خانه نقلی در تهران اجاره کنند.
افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها سال گذشته صدای برخی از مستاجران را درآورد. افرادی که درآمدشان با تورم و افزایش اجاره‌خانه همخوانی نداشت و آنها را راهی خانه‌های کوچک‌تر یا مناطق ارزان‌تر کرد.
شورای عالی کار، حق مسکن را برای سال جاری 200 هزار تومان افزایش داد. یعنی حدود 44 درصد افزایش. رئیس اتحادیه مشاوران املاک به تجارت‌نیوز می‌گوید: «این افزایش 200 هزار تومانی برای امسال کافی نیست.»
اما با 650 هزار تومانی که شورای عالی کار تعیین کرده، کجا می‌توان خانه اجاره کرد؟ اگر به مشاوران املاک بگویید به دنبال خانه‌ای هستم با 650 هزار تومان اجاره، اولین سوالی که می‌پرسند احتمالا این است: «چقدر رهن دارید؟»
اجاره 650 هزار تومانی با رهن 100 برابر حقوق
برای مناطق بالا شهر باید میلیاردی رهن داد تا بتوان با 650 هزار تومان خانه اجاره کرد. البته با چنین اجاره‌ای پیدا کردن خانه در سایر مناطق هم چندان کار راحتی نیست.
یکی از مشاوران املاک در تهران می‌گوید: «بستگی به میزان رهن دارد. در حال حاضر در شهرک اندیشه با 650 هزار تومان اجاره با 110 میلیون تومان رهن یک واحد 53 متری داریم.»
به عبارتی برای رهن یک واحد کوچک در اطراف تهران باید معادل 17 برابر کمترین دریافتی کارگران برای یک خانواده سه نفری پرداخت کرد. (کمترین دستمزد کارگران در سال 1401 به 6 میلیون و 433 هزار تومان برای خانواده 3.3 نفری رسید.)
یک مشاور املاک دیگر خانه‌ای با متراژ کمتر در محدوده جیحون پیشنهاد می‌دهد. واحد 40 متری در طبقه چهارم که نه اتاق خواب دارد و نه آسانسور. او می‌گوید: «این واحد را برای رهن 160 میلیون تومان گذاشتیم، اما قابل تبدیل است. اگر 650 هزار تومان اجاره دارید، مبلغ رهن کمتر می‌شود. حدود 138 میلیون تومان.»
البته اگر در مناطق مرکزی شهر تهران به دنبال اجاره خانه باشید، با 650 هزار تومان اجاره، راه به جایی نمی‌برید. مگر اینکه رهن را بالا ببرید. مثلا برای یک واحد 60 تا 70 متری حدود 500 تا 600 میلیون تومان باید در حساب بانکی‌تان کنار گذاشته باشید.
ناگفته هم می‌دانید که نوساز بودن ملک، پارکینگ داشتن، انباری و… هر کدام می‌تواند هزینه بالاتری را روی دست مستاجران بگذارد.
یک مشاور املاک در محدوده بلوار کشاورز می‌گوید: «برای یک واحد 68 متری برای همین منطقه، 400 میلیون رهن است با 6 میلیون و 800 هزار تومان اجاره.» او می‌گوید با 650 هزار تومان اجاره هر 10 میلیون 300 هزار تومان کم می‌کنیم. با این حساب می‌شود حدود 605 میلیون تومان رهن. یعنی 94 برابر کمترین دریافتی کارگران برای یک خانواده سه نفری.
اتاق‌های 12متری گزینه دیگر مستاجران
اما این رهن‌ها با جیب و درآمد برخی نمی‌خواند. حالا مستاجران با این آشفته بازار مسکن باید قید برخی شرایط را بزنند تا بتوانند خانه‌ای اجاره کنند. مثلا سراغ اتاق‌های 12 یا 20 متری بروند با سرویس بهداشتی مشترک.
پیدا کردن آگهی‌های اتاق‌های 12 متری و 15 متری هم کار سختی نیست. یک مشاور املاک می‌گوید: «یک 15 متری بالای پشت‌بام در راه‌آهن دارم. سرویس بهداشتی با یک طبقه پایین مشترک است. 15 میلیون رهن و 2 میلیون تومان هم اجاره.»
او می‌گوید برای اجاره 650 هزار تومانی می‌تواند صاحبخانه را راضی کند و قابل تبدیل است. اما با فرمول املاکی‌ها به ازای هر 10 میلیون تومان رهن، 300 هزار تومان اجاره می‌شود. یعنی برای اجاره همین واحد 15 متری روی پشت‌بام باید حدود 60 میلیون برای رهن پس‌انداز داشت. البته دلداری می‌دهد که صاحبخانه سخت نمی‌گیرد و می‌تواند کمی تخفیف بگیرد.
یک مشاور املاک دیگر می‌گوید: «اتاق 12 متری دارد با 15 میلیون تومان رهن و 2 میلیون و 500 هزار تومان اجاره. قابل تبدیل است. اینجا چند اتاق مجزاست و فقط این اتاق خالی مانده است.» اتاق‌های ردیفی در یک راهرو که سرویس مشترک دارند. او می‌گوید: «بقیه اتاق‌ها را چند کارگر اجاره کرده‌اند.»
آگهی دیگر از اتاق 14 متری حکایت دارد. 30 سال ساخت است و حوالی خزانه. 10 میلیون تومان رهن و 2 میلیون تومان اجاره پیشنهاد می‌کند. قابل تبدیل است. اما اگر بخواهد تبدیل کند حدود 55 میلیون تومان رهن و 650 هزار تومان اجاره می‌شود. البته برخی از صاحبان املاک می‌گویند ترجیح می‌دهند به جای رهن بیشتر، اجاره بیشتر بگیرند.

بازار آریا

افزایش قیمت مسکن و آگهی‌های اجاره اتاق در تهران حق مسکن با تورم همخوانی دارد؟
بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران در فصل زمستان 1400 متوسط افزیش اجاره‌بها برای کسانی که تمدید قرارداد داشتند بیش از 50 درصد بود. به عبارتی اگر کسی دو میلیون تومان اجاره می‌داد با تمدید قرارداد باید سه میلیون تومان اجاره دهد.
اما افزایش 44 درصدی حق مسکن امسال با این میزان افزایش اجاره‌بها، تورم بیش از 40 درصدی و خط فقر همخوانی ندارد. تاکنون آمار متفاوتی از خطر فقر و جمعیت زیر خطر فقر در کشور منتشر شده است. پیش‌تر مرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد گفت که خط فقر در سال 99 به 10 میلیون تومان رسید.
بر همین اساس مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک هم به تجارت‌نیوز می‌گوید: «اقتصاددان نیستم اما به نظرم حق مسکن 650 هزار تومانی برای امسال کافی نیست.»