چاپ

بازار آریا - جمشید مغازه‌ای دبیر انجمن تولیدکنندگان شیرینی و شکلات در خلال سال‌های گذشته یکی از مهم‌ترین آثار تخصیص ارز دولتی برای کالاهای اساسی، رانت و فساد و ایجاد چالش‌های مهم تامین مواد اولیه برای تولیدکنندگان بوده است. این موضوع در شرایط تحریم که باعث بروز مشکلاتی در حوزه صادرات شده بخشی از توان رشد صنعت را تحت‌الشعاع خود قرار داده است، با این حال حذف ارز دولتی با آنکه در دوره‌ای موجب رشد قیمت‌ها خواهد شد، اما با تسهیل تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت در نتیجه آزادسازی بهای ارز، اگر چه در ابتدا قیمت‌ها با رشد روبه‌رو می‌شود، اما می‌توان میزان تولید را با جدیت افزایش داد و این موضوع با اثری که روی هزینه‌های سرانه تولید دارد، می‌تواند قیمت محصولات را بار دیگر با تعادل روبه‌رو کند.
صنعت شیرینی و شکلات در حال حاضر متاثر از تحریم‌ها و کرونا حدود 30 تا 40 درصد از بازار خود را از دست داده است و از آنجا که تولیدات این صنعت کالای لوکس محسوب می‌شوند، کمبود نقدینگی باعث شده جامعه از مصرف کالاهای لوکس خودداری کند. هرچند با حذف ارز دولتی قیمت مواد اولیه افزایش می‌یابد و در نتیجه قیمت تمام شده افزایش یافته و بازار کوچک‌تر می‌شود، اما در مقابل تکلیف صنعتگر را روشن کرده تا برای درازمدت برنامه‌ریزی کرده و تصمیم بگیرد. یکی از بزرگ‌ترین معضلات در عدم تامین مواد اولیه، به ثمرننشستن تعهدات تولیدکنندگان به‌ویژه در حوزه صادرات است؛ چراکه زمانی که نتوان کالا را تولید کرد تعهدات با مشکل روبه‌رو می‌شوند و حذف ارز دولتی دست تولیدکنندگان را در ارتقای ظرفیت‌های تولید باز می‌گذارد. در این ارتباط تجربه شکر می‌تواند موید این مطلب باشد؛ زمانی که این محصول از شمول تخصیص ارز دولتی آزاد شد، قیمت آن از 4100 تومان تا 13 هزار تومان افزایش یافت که با سایر هزینه‌ها به قیمت 14 تا 15 هزار تومان به دست تولیدکننده می‌رسید، با این حال امروز دیگر از نظر تامین شکر مشکلی وجود ندارد که دلیل آن حذف دلالی‌ها از بازار این محصول است.
در این بین اگر ارز دولتی حذف نشود، بعید است 40 درصد کاهش بازار داخل که قرار بود توسط بازارهای صادراتی تامین شود، به تعادل برسد، زیرا وقتی تامین مواد اولیه تا این میزان با چالش روبه‌رو شود و کالا در شرکت‌های بزرگ و معتبر بر اساس سفارش‌های دریافتی، تولید و تحویل شود، نشان می‌دهد چالش‌های صنعت جدی‌تر از برآوردها است. با این حال موضوع آزادسازی ارزی باید با آزادسازی قیمت‌گذاری‌ها توام باشد تا عرضه و تقاضا همزمان قیمت محصول را تعیین کند و تولیدکنندگان با استفاده از شیوه‌های مختلف نظیر ارتقای بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید و روش‌های مدیریتی بتوانند محصول را با کیفیت مناسب و قیمت مناسب تولید و در یک فرآیند رقابتی در اختیار مصرف‌کننده قرار دهند و در این راستا حتی از شیوه‌هایی مانند ارائه سبدهای کالایی، زیان در برخی کالاها را از طریق سود در سایر کالاها به تعادل برسانند و اجازه ندهند مصرف‌کننده با آسیب زیادی روبه‌رو شود و در عین حال چالش‌های تولید نیز برطرف شوند.