بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای‌اقتصاد : ساماندهی تولید و تجارت غذا در دستور کار سیاستگذار قرار گرفت. وزیر جهادکشاورزی که یکی از منتقدان جدید سیاستگذاری‌های لحظه‌ای، روزانه و ماهانه حوزه تجارت غذا شده است، خبر از ترسیم برنامه بلندمدت بازرگانی برای صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات کشاورزی و صنایع غذایی می‌دهد.
سید‌جواد ساداتی‌نژاد که در قرارگاه دیپلماسی غذایی سخن می‌گفت، اعلام کرد: گذشته از پایان دادن به سیاست‌های خلق‌الساعه باید تولید محصولات کشاورزی بر محور صادراتی باشد که منطبق بر استانداردهای بهداشتی روز دنیا است. البته به‌رغم این نگاه، هنوز صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی با چالش‌های بسیاری روبه‌رو است. براین اساس منحنی صادرات این اقلام در سه‌ماهه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته افت کرده است.
صادرات این اقلام در این بازه به لحاظ ارزشی یک‌میلیارد و 86‌میلیون دلار گزارش شده که نشان از افتی 13درصدی نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته دارد. این درحالی است که پیش‌بینی می‌شد به‌دنبال افزایش قیمت غذا در جهان، ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بیش از پیش رشد کند. به‌باور کارشناسان افت صادرات غذای ایران در این دوره ناشی از عدم‌ورود به فصل برداشت و کاهش تقاضای کشورهای مقصد است. این کارشناسان براین باورند، در شرایط کنونی که قیمت‌های جهانی رشد کرده است، کشورهای مقصد مایلند با عرضه‌‌‌‌‌‌کنندگانی که کمترین بحران بین‌‌‌‌‌‌المللی را دارند، تعامل کنند.
این موضوع را آمار رسمی نیز تایید می‌کنند. برمبنای داده‌های گمرک در سه‌ماهه سال‌جاری، کشور با کاهش 10‌درصد صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به لحاظ وزنی روبه‌رو است. در این دوره 2‌میلیون و 180‌هزار تن محصولات کشاورزی از مبدا ایران به بازارهای هدف صادرشده است. مشابه این روند در آمار دوازده‌ماهه سال‌1400 نیز تکرار شده است. در این بازه زمانی صادرات غذا به لحاظ وزنی کاهشی 4‌درصدی را تجربه کرده است. سال‌گذشته 48‌میلیارد و 619‌میلیون دلار کالا و خدمات از مبدا ایران صادر شد که از این میزان 5میلیارد و 263‌میلیون دلار به محصولات کشاورزی و صنایع غذایی اختصاص داشت.
این رقم مربوط به صادرات 8‌میلیون و 507‌هزار تن غذا در سال‌1400 است که نسبت به مدت مشابه سال‌1399 معادل 15‌درصد افت داشته است.
آمار سه‌ماهه غذا
واکاوی داده‌های سازمان توسعه تجارت در سه‌ماهه نخست سال‌جاری نشان از افت صادرات محصولات کشاوزی و صنایع غذایی نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته می‌دهد. در این دوره یک‌میلیون و 668‌ هزار تن میوه و تره‌بار به ارزش 454‌میلیون دلار صادرشده است. بدین ترتیب در این دوره، شاهد افت 8‌ درصدی در ارزش و وزن صادرات میوه و تره‌بار بوده‌ایم.
در این بازه صادرات خشکبار نیز افت وزنی و ارزشی داشته است. در سه‌ماهه نخست سال‌جاری 69‌هزار تن خشکبار به ارزش 139‌میلیون دلار صادر شد که نشان از افت 58‌درصدی در ارزش و کاهش 47‌درصدی در وزن دارد.
مشابه این روند را در صادرات شیرینی و شکلات و فرآورده‌های غلات می‌توان دید. در سه‌ماهه ابتدایی سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته، صادرات این اقلام افتی 21‌درصدی در ارزش و کاهشی 22‌درصدی در وزن را تجربه کرده است. دراین مقطع 69‌هزار تن شیرینی و شکلات و فرآورده‌های غلات به ارزش 64‌میلیون دلار صادرشده است. اما در صنایع تبدیلی حجم صادرات ایران 185‌هزار تن گزارش شده که ارزش آن 146‌میلیون دلار است. بدین ترتیب در این دوره صادرات صنایع تبدیلی ایران به لحاظ ارزشی رشدی یک‌درصدی و به لحاظ وزنی افتی 9درصدی را تجربه کرده است.
مشابه این روند را در محصولات لبنی می‌توان دید. در سه‌ماه‌ نخست سال‌جاری 111‌هزار تن محصولات لبنی به ارزش 146‌میلیون دلار صادرشده است که نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته در وزن کاهشی یک‌درصدی داشته است. البته ارزش صادرات این اقلام رشدی 60‌درصدی را تجربه کرده که ناشی از رشد قیمت‌های جهانی غذاست.
در محصولات حیوانی و صنایع وابسته نیز اثر رشد قیمت‌های جهانی را به‌خوبی می‌توان دید. در این دوره 51‌هزار تن محصولات حیوانی و صنایع وابسته به ارزش 79‌میلیون دلار صادرشده است. صادرات این اقلام اگرچه به لحاظ وزنی افتی 11‌درصدی را تجربه کرده، اما به لحاظ ارزشی 29‌درصد رشد کرده است. موضوعی که در صادرات گل و گیاه دارویی، خوراکی، زینتی و صنعتی تکرار شده است.
در سه‌ماه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته این اقلام به لحاظ وزنی افتی 9‌درصدی را تجربه کردند، اما از بُعد ارزشی 16‌درصد رشد داشتند. در این دوره 27‌هزار تن گل و گیاه دارویی، خوراکی، زینتی و صنعتی به ارزش 58‌میلیون دلار صادرشده است.
تغییر سیاست در محصولات کشاورزی
وزیر جهادکشاورزی به‌دنبال افزایش صادرات غذا است. سید‌جواد ساداتی‌نژاد اخیرا اعلام کرد تولید محصولات کشاورزی باید صادرات‌محور و منطبق بر استانداردهای بهداشتی روز دنیا باشد.
او افزود: در حوزه صادرات محصولات کشاورزی به‌دنبال پیش‌بینی‌پذیری هستیم و با محدودیت‌های لحظه ای، روزانه و ماهانه حوزه صادرات و واردات مخالف هستیم؛ در همین راستا به‌دنبال آن هستیم که به صادرکنندگان و واردکنندگان بخش کشاورزی برنامه بلندمدت بازرگانی ارائه شود.
ساداتی‌نژاد که در جلسه قرارگاه دیپلماسی غذایی سخن می‌گفت، به صادرات 5/ 4 میلیون تن انواع محصولات سبزی و صیفی اشاره کرد و از ارزآوری 3/ 1میلیارد دلاری از این حوزه سخن گفت.به گزارش خبر‌گزاری تسنیم، وزیر جهادکشاورزی همچنین بر لزوم پیش‌بینی‌پذیری و بلندمدتی صادرات و واردات بخش کشاورزی تاکید کرد. وزیر جهاد کشاورزی در ادامه تصریح کرد: سال‌گذشته در زمینه توسعه مراودات تجاری و بازرگانی با کشور‌‌‌‌‌‌های منطقه و جهان اقدامات خوبی صورت گرفت و تفاهم‌نامه‌‌‌‌‌‌های مختلفی در حوزه‌‌‌‌‌‌های بهداشتی، قرنطینه‌ای، قوانین گمرکی، تعرفه‌‌‌‌‌‌ای و... به امضا رسید. ساداتی‌نژاد بر اهمیت توسعه کشت فراسرزمینی نیز تاکید کرد و افزود: باید زراعت چوب، تولید غلات، محصولات کشاورزی آب‌بر و... از محل کشت فراسرزمینی پیگیری شود.