بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای‌اقتصاد : گران‌ترین کالاهای صادراتی و وارداتی در سال‌گذشته کدامند و چه سهمی از تجارت خارجی را به خود اختصاص داده‌اند؟ معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در جدیدترین گزارش خود 20 قلم کالای گران صادراتی و 20 قلم کالای گران وارداتی را معرفی کرده است. کالاهایی که سهم‌های ناچیزی از ارزش را به خود اختصاص داده‌اند.
سال‌گذشته سه کالای «سایر فلزات گرانبها غیر از نقره»، «زیورآلات یا جواهرات سنتی، صنایع‌دستی مرصع و اجزای آن از فلزات گرانبها» و «ماده موثره نالتروکسان هیدروکلراید» بالاترین میانگین قیمت صادراتی را در بین سایر کالاها در اختیار داشته‌اند. همچنین «ماده موثره تریپتورلین استات»، «پالادیوم به اشکال خام یا پودر» و «انسولین و املاح آن» بیشترین میانگین قیمتی را در بین کالاهای وارداتی سال‌1400 به خود اختصاص داده‌اند. سهم 20 کالای گران صادراتی کمتر از یک‌درصد از کل ارزش صادرات سال‌گذشته است، همچنین سهم 20 کالای گران وارداتی نیز به کمتر از یک‌درصد می‌رسد.
20 کالای گران صادراتی
بر اساس این گزارش، 20 کالای گران صادراتی در حالی معرفی شده است که همواره خام‌فروشی مورد انتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی و مسوولان دولتی بوده است. خام‌فروشی موجب شده تا کالاهای با ارزش‌افزوده پایین یا بعضا فاقد ارزش‌افزوده، سهم عمده‌‌‌‌‌‌‌‌ای از صادرات کشور را به خود اختصاص دهند. به این دلیل وزن کالاهای صادراتی نسبت نامتعادلی با ارزش آنها دارد، به‌عبارتی کالاهای زیاد با ارزش پایین در سبد صادراتی ایران قرار گرفته است. در سال‌1400 حدود 123میلیون تن کالا به ارزش 49میلیارد دلار صادر شده و میانگین قیمت آنها 396 دلار به ازای هر تن بوده است. درمیان اقلام صادرات بدون نفت‌خام در سال‌1400، «سایر فلزات گرانبها غیر از نقره» بالاترین میانگین قیمت را به خود اختصاص داده است. میانگین قیمت این کالا 45165 دلار به ازای هر کیلوگرم بوده و طی بازه مورد بررسی تنها حدود 122 کیلوگرم از آن به ارزش 5/ 5میلیون دلار صادر شده است، پس از آن «زیورآلات یا جواهرات سنتی، صنایع‌دستی مرصع و اجزای آن از فلزات گرانبها» و «ماده موثره نالتروکسان هیدروکلراید» به ترتیب با میانگین قیمت 44047 دلار به ازای هر کیلوگرم و 3881 دلار به ازای هر کیلوگرم در رده‌های دوم و سوم قرار دارند. ارزش صادرات دو قلم ذکر شده نیز در سال‌1400 به ترتیب 13میلیون دلار و حدود 200‌هزار دلار بوده است. هر سه قلم نامبرده، سهمی کمتر از یک‌درصد از کل صادرات ایران در سال‌1400 را به خود اختصاص داده‌اند.
ارزش «زیور‌آلات یا جواهر‌آلات و اجرای آنها از نقره غیر‌مذکور در جای دیگر» به ازای هر کیلوگرم 3537 دلار و ارزش صادرات آن در سال‌گذشته 100‌هزار دلار بوده است.میانگین قیمت «اجزا و قطعات و متفرعات وسایل اداری کریستال مایع، دستگاه‌های لیزر و اپتیکی» نیز ارزشی معادل 2280دلار به ازای هر کیلوگرم و ارزش صادرات آن در سال‌گذشته معادل 100‌هزار دلار بوده است.میانگین قیمت «داروهای متشکل از محصولات مختلط حاوی سایر آنتی‌بیوتیک‌ها که تولید داخلی ندارند» نیز 2234 دلار به ازای هر کیلوگرم بوده که در سال‌گذشته 200‌هزار دلار از این کالا صادر شده است. میانگین قیمت «اسیدهای پلی‌کربوکسیلیک، سیکلانیک، سیکلنیک یا سیکلوترپنیک، کانیدریدها، هالوژنورها، پراکسیدها، پراکسی‌اسیدهای آنها و مشتقات آنها» ارزشی معادل 1913 دلار به ازای هر کیلوگرم داشته که در سال‌گذشته 3/ 3‌میلیون دلار صادرات داشته است. میانگین قیمت «سایردوربین‌‌‌‌‌‌‌‌های تلویزیونی، دوربین‌های دیجیتال و دوربین‌های ضبط رادیویی» به ازای هر کیلوگرم 1316 دلار بوده است. در سال‌گذشته ارزش صادرات این کالا به 200‌هزار دلار رسیده است.میانگین قیمت «آنتی‌سرم ‌ها و سایر مشتقات خونی با کاربرد پزشکی» به ازای هر کیلوگرم ارزشی معادل 1200 دلار دارد و نشان می‌دهد در سال‌گذشته صادراتی به ارزش‌هزار دلار داشته است.
میانگین قیمت «انواع پودر زعفران در بسته‌بندی 30-10 گرم آماده برای خرده‌فروشی» نیز به ازای هر کیلوگرم 1051 دلار بوده که در سال‌گذشته200‌هزار دلار از این کالا صادر شده است. در میان این 10 کالا که به ترتیب گران‌ترین کالاهای صادراتی ایران در سال‌گذشته محسوب می‌شوند، سهم هفت قلم کالا نزدیک به صفر بوده است. «منشور، آینه و سایر عناصراپتیکی، از هر ماده، سوارنشده غیر از آنهایی که شیشه‌ای بوده و به طریقه اپیتکی کارنشده باشند»، «انواع پودر زعفران در بسته‌بندی کمتر از 10 گرم آماده برای خرده‌فروشی»، «یک گروه از اجزا و قطعات»، «دوربین دوچشمی»، «سایر تغلیظ شده‌های کاه‌کوکنار (خشخاش)... و املاح آنها غیر مذکور در جای دیگر» و «زعفران آماده برای خرده‌فروشی در بسته‌بندی کمتر از 10 گرم» در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند که میانگین قیمت آنها در سال‌گذشته به ازای هر کیلوگرم به ترتیب 1040دلار، 886 دلار، 826 دلار، 772 دلار، 714دلار و 626 دلار ثبت‌شده است. همچنین ارزش صادرات این کالاها در سال‌گذشته به ترتیب 600‌هزار دلار، 600‌هزار دلار، 30‌هزار دلار، 4/ 2میلیون دلار، 30‌هزار دلار و 8/ 29میلیون دلار بوده است. ارزش هر کیلوگرم «اجزاء و قطعات و متفرعات برای‌آلات و وسایل و ماشین‌ها» نیز 592 دلار برآورد می‌شود که در سال‌گذشته صادراتی معادل 500‌هزار دلار داشته است. همچنین «انواع زعفران در بسته‌بندی 30-10 گرم آماده برای خرده‌فروشی» صادراتی معادل 7/ 40میلیون دلار داشته و ارزش هر کیلوگرم آن نیز به 588 دلار می‌رسد. در عین حال، «زعفران در بسته‌بندی بیش از 30 گرم» با ارزش صادراتی 83‌میلیون دلار در سال‌گذشته، به ازای هریک کیلوگرم ارزشی معادل 571 دلار داشته است. ارزش یک کیلوگرم «اجزاء و قطعات و متفرعات ماشین‌های کمکی» هم 555 دلار بوده و در سال‌گذشته هم 20‌هزار دلار از این کالا صادر شده است.
20 کالای گران وارداتی
در میان اقلام وارداتی ایران در سال‌1400 نیز «ماده موثره تریپتورلین استات» با میانگین قیمت 159‌هزار و 719 دلار به ازای هر کیلوگرم بالاترین میانگین قیمت درمیان اقلام وارداتی را داراست که ارزش واردات این قلم کالا که در حوزه دارویی استفاده می‌شود، طی مدت مورد بررسی حدود 6/ 19میلیون دلار بوده است. «پالادیوم به اشکال خام یا پودر» و «انسولین و املاح آن» نیز به ترتیب با میانگین قیمت 133هزار و 92 دلار به ازای هر کیلوگرم و 126‌هزار و 329دلار به ازای هر کیلوگرم پس از «ماده موثره
تریپتورلین استات» بالاترین میانگین قیمت واردات را به خود اختصاص داده‌اند. ارزش واردات دو کالای مذکور نیز در سال‌1400 به ترتیب حدود 100‌هزار دلار و 7/ 19میلیون دلار بوده است. سهم 20کالای عمده وارداتی با بالاترین میانگین قیمت در سال‌1400 بسیار ناچیز و کمتر از یک‌درصد بوده است. میانگین قیمت «کاتالیزورها به شکل تور یا شبکه از پلاتین» نیز در سال‌گذشته به ازای هر کیلوگرم 101448 دلار بوده و واردات این کالا در سال‌گذشته بیش از 10‌میلیون دلار ثبت‌شده است. میانگین قیمت «ماده موثره دوسه تکسل» که برای درمان برخی از سرطان‌ها به‌کار می‌رود، نیز به ازای هر کیلوگرم 80394 دلار ارزش دارد و در سال‌گذشته 400‌هزار دلار از این کالا وارد کشور شده است. همچنین در سال‌1400 ارزش واردات «پلاتین به شکل نیمه ساخته» به یک‌میلیون دلار رسیده است. میانگین قیمت این کالا به ازای هر کیلوگرم معادل 74137 دلار است. میانگین قیمت «عناصر و ایزوتوپ‌ها و ترکیبات رادیو اکتیو، آلیاژها، دیسپرسیون‌ها» به ازای هر کیلوگرم 59184 دلار است و ارزش واردات این کالا در سال‌گذشته به 500‌هزار دلار رسیده است.
«پروستاگلاندین‌ها، ترومبوگسآن‌ها و لوکوترین‌‌‌‌‌‌‌‌ها، مشتقات و مشابه‌های ساختاری آنها» هم وارداتی معادل 1/ 1میلیون دلار در سال‌گذشته داشته‌اند. قیمت هر کیلوگرم از این کالا نیز 43097 دلار است. هر کیلوگرم «سایر ترکیبات، ملغمه‌ها» ارزشی معادل 41893 دلار دارد. این کالا در سال‌گذشته وارداتی معادل 2/ 96‌میلیون دلار داشته است. ارزش «پلاتین به اشکال خام یا پودر» به ازای هر کیلوگرم 39448 دلار بوده و در سال‌گذشته 400‌هزار دلار از این کالا به کشور وارد شده است. «سایر ایزوتوپ‌ها، ترکیبات غیرآلی یا آلی آنها، با ساخت شیمیایی مشخص یا غیر مشخص» نیز در سال‌1400 وارداتی معادل 30‌هزار دلار داشته است. قیمت هر کیلوگرم از این کالا 26924 دلار برآورد شده است.قیمت هر کیلوگرم «اسپرم غیرمذکور درجای دیگر» هم 19257 دلار است. از این کالا در سال‌گذشته 100‌هزار دلار وارد کشور شده است. میانگین قیمت «سایر هورمون‌ها، پروستاگلاندین‌ها، ترومبوگسان‌ها و لیکوترین‌ها، طبیعی یا ساخته شده از طریق سنتز؛ مشتقات آنها و مشابه‌های ساختاری آنها، از جمله پلی‌پپتیدها با زنجیره تغییر یافته» به ازای هر کیلوگرم معادل 17905 دلار بوده که در سال‌گذشته 9/ 4میلیون دلار از این کالا به کشور وارد شده است.
ارزش واردات «اسپرم گاو» در سال‌1400 معادل 5/ 6میلیون دلار بوده است. هر کیلوگرم از این کالا نیز ارزشی معادل 16517 دلار دارد.«سایر تغلیظ‌شده‌های کاه کوکنار (خشخاش)... و املاح آنها غیر مذکور در جای دیگر» در سال‌گذشته 5/ 1‌میلیون دلار واردات داشته و قیمت هر کیلوگرم از این کالا نیز معادل 15148 دلار است. ارزش هر کیلوگرم «آرگوتامین و املاح آن» هم 7540 دلار بوده و از این کالا 300‌هزار دلار در سال‌1400 به کشور وارد شده است.«سایر دوربین‌های عکاسی غیرمذکور» وارداتی معادل 200‌هزار دلار در سال‌گذشته داشته است. ارزش هر کیلوگرم از این کالا 7419 دلار است. قیمت هر کیلوگرم «ماده موثره جمسیتابین» (داروی مورد‌استفاده برای درمان انواع خاصی از تومورهای سرطانی) 6578 دلار بوده است. ارزش واردات این کالا در سال‌گذشته 8/ 1میلیون دلار بوده است. واردات «محلول‌های با حداقل 7درصد فلز طلا یا نقره یا پلاتینوم یا پالادیوم» در سال‌گذشته ارزشی معادل 7/ 3میلیون دلار داشته است. قیمت هر کیلوگرم از این کالا 6053 دلار است. ارزش هر کیلوگرم «پودر میکرونایز کتوکونازول/ اسیدهای نوکلئیک و املاح آنها با ساخت شیمیایی مشخص» نیز 5590 دلار بوده و در سال‌گذشته 2/ 2میلیون دلار از این کالا وارد کشور شده است.