بزرگنمايي:

بازار آریا - در شرایطی که ترکیه هنوز قراردادهای بلندمدت تامین گاز که موعد آنها زمستان امسال به پایان می رسد را تمدید نکرده، تقاضای بالا برای گاز طبیعی در سال جاری این کشور را مجبور کرده است خرید در بازار محموله‌های تک را افزایش دهد. وزیر انرژی ترکیه روز گذشته اعلام کرده که این کشور یک قرارداد سه ساله برای خرید 11 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی با جمهوری آذربایجان منعقد کرده و پیشرفت قابل توجهی در تامین بیشتر گاز طبیعی داشته است.
ترکیه که یکی از بزرگترین واردکنندگان گاز در اروپاست، به گازی که از روسیه، ایران و جمهوری آذربایجان از طریق خط لوله وارد می‌کند و همچنین واردات گاز طبیعی مایع (LNG) از نیجریه، الجزایر و بازار محموله های تک متکی است. این کشور چهار قرارداد واردات بلندمدت به میزان مجموعا 16 میلیارد متر مکعب در سال دارد که امسال منقضی می شوند.
در این بین ایران با ترکیه یک قرارداد صادرات گاز بلندمدت دارد که از سال 2001 آغاز شده و مدت آن 25 سال و تا سال 2026 اعتبار دارد. بر اساس این قرارداد، ترکیه باید هر سال حداقل حدود 8.5 میلیارد مترمکعب گاز برداشت کند و طبق گفته کارشناسان امضای قرار جدید ترکیه با آذربایجان سایه تهدیدی برای ایران برای از دست دادن بازار ترکیه به حساب نمی آید.
در این باره مرتضی بهروزی فر - کارشناس ارشد حوزه انرژی - گفت: مشکلی که قرارداد گازی سه ساله ترکیه با جمهوری آذربایجان می تواند برای ایران ایجاد کند، این خواهد بود که ترکیه گزینه دیگری علاوه بر روسیه و ایران در اختیار خواهد دشت که دستش را برای چانه زنی در مقابل روسیه و ایران بازتر می کند و راحت‌تر می تواند چانه بزند، تخفیف بگیرید و در مجموع شرایط بهتری را کسب کند.
وی افزود: اینکه گمان شود قرارداد گازی ترکیه با آذربایجان موجب کنار گذاشتن ایران می‌شود تقریبا دور از ذهن است، درواقع واردکننده ترجیح می دهد گزینه‌های متعددی را روی میز داشته باشد تا اگر مشکل فنی، سیاسی یا هر مشکل دیگری به وجود آمد، چالش کمتری را تجربه کند، باید گفت به نفع وارد کننده است که گزینه های بیشتری داشته باشد چراکه امکان چانه زنی و گرفتن امتیازات بیشتر در قراردادهای بعدی را خواهد داشت.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به قرارداد 25 ساله ایران با ترکیه، گفت: زمان زیادی تا اتمام این قرارداد باقی نمانده و ایران از هم اکنون باید به دنبال تمدید آن باشد، قرارداد اینگونه است که کشور واردکننده می تواند حداقل برداشت را داشته باشد و یا در مواردی همچون اتفاقی که سال گذشته برای خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه افتاد کشور وارد کننده عجله ای برای ترمیم نداشته باشد و یا مساله فنی به وجود آید که فرایند کار را طولانی کند.
بهروزی‌فر با تاکید بر اینکه با وجود تمام این موارد اصلا به نفع ترکیه نیست که ایران را کنار بگذارد، تصریح کرد: به نفع این کشور است که از کشورهای بیشتری واردات داشته باشد تا بتواند امتیازات بیشتری را برای خود کسب کند اما کنار گذاشتن ایران به هیچ عنوان به نفع آن نیست.