بزرگنمايي:

بازار آریا - آریا بازار / مالیات بر خانه‌های خالی سال‌هاست که در تیررس دولت و نمایندگان مجلس قرار دارد اما اجرای آن هیچ‌وقت شکل جدی به خود نگرفته است و حالا با توجه به لایحه بودجه 1403 به نظر می‌رسد قرار است در سال جاری با جدیت بیشتری دنبال شود. 
طبق ماده 54 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، خانه‌های که بیش از 120 روز در طول سال خالی بمانند شامل مالیات می‌شوند. در همین راستا وزارت راه و شهرسازی موظف شده خانه‌های خالی را شناسایی کرده و خانه‌هایی که کاربری آنها شناسایی نشده باشد را برای پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی معرفی کند.
پاییز سال گذشته، سرپرست دفتر اقتصاد مسکن اعلام کرد با توجه به مفاد قانونی 570 هزار خانه خالی شناسایی شده که عموماً مالکان آن بالای 2 خانه خالی داشته‌اند.

سرپرست دفتر اقتصاد مسکن همچنین از ارسال پیامک به حدود 4 میلیون نفر در بحث خانه‌های خالی خبر داد و گفت: البته این بدان معنی نیست که 4 میلیون واحد مسکونی خالی خالی در کشور داریم.
در ایران چقدر خانه خالی وجود دارد؟
براساس گزارش ایسنا و طبق آمار سال 1395 حدود 2.5 میلیون واحد خالی از سکنه در ایران وجود داشته که 490 هزار واحد آن مربوط به شهر تهران بوده است. با این حال تخمین زده می‌شود که در حال حاضر تعداد واحدهای خالی از سکنه شهر تهران افزایش یافته است؛ به طوری که فقط چهار منطقه شامل مناطق 1، 2، 3 و 22 حدود 400 هزار واحد خالی وجود دارد.
نحوه محاسبه مالیات خانه‌های خالی
خانه‌هایی مشمول مالیات بر خانه‌های خالی می‌شوند که در شهرهای بالای 100 هزار نفر، بیش از 120 روز خالی از سکنه باشد و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح ضرایب سال نخست معادل 6 برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل 12 برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد معادل 18 برابر مالیات متعلقه خواهد شد.
محاسبه مالیات املاک مسکونی خالی برای هر فرد مستلزم در اختیار داشتن اطلاعات کامل خانه‌های خالی آن فرد در کل کشور است، زیرا مالیات فردی که دارای بیش از پنج واحد خانه خالی (6 دانگ) است برای همه املاک وی معادل 2 برابر حالتی است که کمتر از پنج واحد خانه خالی دارد.
چه تعداد خانه خالی در ایران شناسایی شده است؟
در حالی دولت از طرح مالیات خانه های خالی به عنوان یکی از راهکارها برای کنترل بازار مسکن نام می‌برد، در سال گذشته تنها توانسته حدود 60 هزار خانه خالی را شناسایی کند که سهم مالیات آن‌ها حدود 4800 میلیارد تومان می‌شود! در واقع بررسی گزارش عملکرد سازمان مالیاتی نشان می‌دهد دولت در سال گذشته رقم ناچیزی بابت مالیات خانه های خالی دریافت کرده و در این زمینه نتوانسته موفق عمل کند. 
سید محمد هادی سبحانیان، رییس سازمان امور مالیاتی، یکی از دلایل شکست دولت در زمینه مالیات‌ستانی از خانه‌های خالی را ناقص بودن اطلاعاتی برشمرد که برای مودی و سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود. او همچنین گفت از آنجایی که این اطلاعات دقیق نیست، ما را دچار چالش کرده است.
با توجه به سهم 45 درصدی مالیات از کل بودجه 1403 به نظر می‌رسد اخذ مالیات از خانه‌های خالی در کنار خانه‌های لوکس، یکی از برنامه‌های جدی سازمان امور مالیاتی در سال 1403 باشد. موضوعی که رییس سازمان امور مالیاتی نیز بر آن تاکید کرده و می‌گوید ما در مالیات‌ستانی از خانه‌های خالی اراده بسیار جدی داریم و صورت دریافت اطلاعات خانه‌های خالی، به سرعت برای اخذ مالیات آن‌ها اقدام می‌کنیم.