بزرگنمايي:

بازار آریا - امیررضا اعلاباف / تحلیلگر بازار سرمایه تورم و انتظارات تورمی همواره به‌عنوان یکی از محرک‌های بازار سرمایه مطرح است‌‌‌‌‌. در این‌خصوص باید نگاهی به وضعیت انتظارات تورمی در سال‌جاری داشت‌‌‌‌‌.میانه نرخ رشد اقتصادی ایران از سال‌1979 حدود 2.65درصد و طی 10سال‌ میلادی گذشته میانگین رشد اقتصادی ایران حدود 2‌درصد بوده است و به‌صورت انباشته به حدود 26‌درصد می‌رسد که در مقایسه با منطقه و کشور‌های همسایه عملکرد بسیار ضعیف‌تری را نشان ‌داده‌است.
نرخ رشد اقتصادی پیش‌بینی‌شده سال‌2024 طبق آخرین گزارش صندوق بین‌المللی پول IMF حدود 3.7درصد است که در مقایسه با متوسط خاورمیانه (2.9‌درصد) و متوسط جهان (2.6درصد) بهتر بوده و در مقایسه با اقتصاد‌های درحال‌توسعه آسیا (5.2درصد) عدد ضعیف‌تری به‌شمار می‌رود و از میانه تاریخی نیز بالاتر است. لازم به ذکر است در آخرین آپدیت گزارش IMF این عدد از 2.5درصد قبلی افزایش پیدا کرده که ناشی از بهبود تولید و صادرات نفت است که در صورت وقوع سناریو‌های بدبینانه و تشدید تنش‌ها و محدودیت‌ها نرخ رشد اقتصادی تحقق‌یافته می‌تواند از پیش‌بینی‌ها پایین‌تر باشد.
همچنین پیش‌بینی این موسسه برای سال‌2025 حاکی از رشد اقتصادی 3.5درصدی است.با مطالعه پیش‌بینی‌های انجام‌شده توسط موسسات معتبر جهانی نظیر صندوق بین‌المللی پول و مطالعه روند گذشته‌نگر تغییرات تولید ناخالص داخلی ایران می‌توان نتیجه گرفت که بخش عمده رشد اقتصادی بالاتر از میانگین سال‌1402 مدیون رشد تولید و صادرات نفت به سطوح بالای 3‌میلیون بشکه و 1.2‌میلیون بشکه در روز است که در تحت‌کنترل نگه‌داشتن نرخ ارز و همچنین کاهش نیاز دولت به استقراض (سینیورژ) از بانک‌مرکزی و رشد منابع پایه‌پولی و ایجاد تورم پولی کمک شایانی کرده است، هرچند با این وجود منابع بودجه ‌به‌طور کامل تحقق پیدا نکرده و کسری‌بودجه از این محل ادامه دارد. حال با فرض تداوم وضعیت فعلی می‌توان انتظار تحقق رشد اقتصادی پیش‌بینی‌شده و کنترل نسبی تورم را داشت اما ابهامات زیادی در این‌خصوص به‌ویژه با درنظرگرفتن انتخابات پیش‌روی آمریکا و امکان تغییر سیاست‌ها وجود دارد که می‌تواند ضمن کاهش قابل‌توجه رشد اقتصادی، باعث اوج‌گیری مجدد تورم و جهش ارزی شود. به گزارش تانکر تراکرز در ماه مارس میزان صادرات نفت ایران به 1.6‌میلیون بشکه رسیده‌است.
روش‌های تخمین انتظارات تورمی
به‌طور کلی در علم اقتصاد اندازه‌گیری انتظارات تورمی به 3 روش انجام می‌پذیرد که عبارتند از: نرخ تورم سربه‌سری یا breakeven inflation rate که از اختلاف بازده تا سررسید ‌اسمی اسناد خزانه 10‌ساله عادی و بازده تا سررسید ‌واقعی اوراق TIPS در آمریکا حاصل می‌شود، روش نظرسنجی یا poll از فعالان اقتصادی و تحلیلگران که نمونه آن در داخل کشور گزارش اجماع تحلیلگران است و در نهایت مدل‌های پیشرفته اقتصادی و روش‌های اقتصادسنجی که با مدل‌سازی اقتصاد و درنظرگرفتن متغیر‌های مختلف اقدام به پیش‌بینی تورم می‌کنند.
پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول IMF
برآورد‌های صندوق بین‌المللی پول از نرخ تورم در سال‌2024 و 2025 میلادی برای کشور ایران به‌ترتیب برابر با 32.5درصد و 25‌درصد هستند.
پیش‌بینی بانک جهانی World Bank
طبق گزارش چشم‌انداز اقتصادی ایران که توسط بانک جهانی یا world bank تهیه شده‌است، نرخ تورم پیش‌بینی‌شده برای دوره 2025-2024 یا همان سال‌1403 شمسی ‌برابر با 35.8‌درصد و برای سال‌1404‌برابر با 32.3درصد است.
پیش‌بینی اجماع تحلیلگران بازار سرمایه IRANCR
بر اساس آخرین به‌روزرسانی گزارش اجماع تحلیلگران نرخ تورم پیش‌بینی‌شده برای سال‌1403‌برابر با 40‌درصد است.
پیش‌بینی وب‌سایت trading economics
طبق مدل‌های اقتصادی وب‌سایت تریدینگ اکونومیکس نرخ تورم پیش‌بینی‌شده برای سال‌2024 معادل با حدود 32‌درصد در دسامبر 2024 و 30‌درصد برای سال‌2025 است.
پیش‌بینی بانک‌مرکزی جمهوری‌اسلامی ایران
بر اساس گزارش‌های غیر‌رسمی از بانک‌مرکزی به‌نظر می‌رسد نرخ تورم پیش‌بینی‌شده توسط سیاستگذار پولی کشور برای سال‌1403 حدود 35 تا 40‌درصد است.
با لحاظ اجماع و میانگین پیش‌بینی‌های منابع معتبر مختلف از نرخ تورم موردانتظار برای سال‌1403 و اعمال نظر کارشناسی تحلیلگر به‌نظر می‌رسد افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در سال‌پیش‌رو به‌طور میانگین در بازه 35 الی 40‌درصد در یک سناریوی واقع‌بینانه باشد و لازم به ذکر است منظور ما از نرخ مذکور صرفا تورم میانگین کل کشور بر مبنای روش شاخص قیمت مصرف‌کننده یا CPI است که شامل سبدی از کالا‌ها و خدمات مصرفی خانوار بوده و برخی اقلام نظیر مواد خوراکی (گوشت قرمز و...) نرخ تورم به‌مراتب بالاتری را می‌توانند تجربه کنند و حتی شهر‌ها و استان‌های مختلف نرخ تورم متفاوتی دارند.همچنین در یک سناریوی بدبینانه نرخ تورم می‌تواند در بازه 45 الی 50‌درصدی قرار بگیرد؛ این در حالی است که هدف‌گذاری بانک‌مرکزی کانال 20‌درصدی است.
--> اخبار مرتبط سال فرار سرمایه از بورس/ رکوردهای بازار سهام در 1402 + جدول بازار فراموش شده؟ چالش سرمایه‌گذاران با سیاست‌های یک‌شبه ارزندگی بورس با متر جدید رونق معاملات اوراق در بورس امروز+ اینفوگرافیک