بزرگنمايي:

بازار آریا - دکتر روح‌اله اسلامی جامعه متشکل از شهروندانی است که از یکسو مهاجرت و تحرک طبقاتی و جغرافیایی را تجربه می‌کنند و از سوی دیگر امواج عصر اطلاعات، انتظارات جدیدی برای آنها ایجاد کرده است که با سازوکارهای قدیمی رابطه متعادلی با حکومت برقرار نخواهند کرد. نهادهای سیاست‌های رسمی روز به روز کمرنگ‌تر خواهند شد و امکان ارتباط سیاستمداران و نهادهای سنتی و مدرن با فضای پسامدرن و شبکه‌ای عصر اطلاعات کاهش پیدا می‌کند. آنومی اجتماعی که ریشه در گذار از عصر صنعتی به عصر اطلاعات دارد در حال شکل دادن جامعه‌ای شبکه‌ای است که شهروندان آن از یکسو سنت‌های محلی و ملی را بین‌المللی بازنمایی می‌کنند و از سوی دیگر تحت تاثیر سازه‌های بین‌المللی هستند.
در این فضا حکومت و نخبگان سیاستگذار برای سامان‌دهی حکومت و جامعه و خلق لویاتان مقید و مشروط با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند. مردم در انتخابات کمتر شرکت می‌کنند، قوانین محلی و ملی دارای بازخورد مثبت و کارآمد در کشورها نیست، سیاستمداران و نهادهای رسمی مورد انتقاد و نفی قرار خواهند گرفت و شبکه‌ای از اعتراضات و جنبش‌های سیال در همه کشورها رواج خواهد یافت. احزاب و اصناف قدرت خود را در سامان‌دهی جامعه از دست خواهند داد و رویه‌های سنتی اقتدار و مرجعیت علمی و رسمی به چالش کشیده خواهند شد. تکنولوژی‌های اطلاعاتی، الکترونیک، سایبری، دیجیتال و هوشمند چنان سرعت تحولات و انقلاب‌های شکلی و محتوایی در جامعه و حکومت را متحول ساخته‌اند که برای سامان‌دهی ارتباط جامعه و حکومت نیاز به سیاستگذاری‌های چندبعدی و چندمتغیره است.
1- نقش مهم اندیشکده‌ها: اندیشکده‌ها و اتاق‌های فکر به‌ویژه آنان که توانایی جذب متخصصان رشته‌های مختلف را دارند توانایی درک تحولات پیش‌رو و پیش‌بینی سناریوهای سیاسی و اجتماعی را خواهند داشت. دانشگاه برای فهم شرایط جدید با توجه به ساختار سنتی و رویه‌های بوروکراتیک کند است و رشته‌ها در آن بیش از حد پراکنده و بی‌ارتباط با حکومت و جامعه شده‌اند. اندیشکده‌ها با محوریت تکنولوژی‌های جدید و به‌ویژه استفاده از دانش فنی و تکنولوژی‌های نوین علوم انسانی توانایی ارائه راهکارهای سیاستی برای سامان‌دهی ارتباط جامعه و حکومت را دارند. جذب نخبگان دانشگاهی و استفاده از ارتباطات بین‌المللی می‌تواند اندیشکده‌هایی با استاندارد بالا ایجاد کند که تحول استعاری حکومت از نظم خیمه‌ای به نظم مکانیکی و سرانجام به نظم شبکه‌ای هوشمند را به گونه‌ای تنظیم کند به دام استعاره‌های کنترلی و انضباطی حکومت‌مندی گرفتار نشود.
2- به‌روز شدن احزاب و اصناف: هنوز هم اصناف با منطق اقتصادی و احزاب با تمایلات سیاسی کارآمدترین گروه‌های جذب شهروندان و شکل‌دهی و سامان‌بخشی به اجتماع هستند. در این موضوع کمیت‌گرایی و ثبت بیش از اندازه و فعالیت‌های محدود و تکراری آنها را از جامعه دور خواهد ساخت. ایجاد بدنه قابل اتکا و محتواهای به‌روز متناسب با عصر اطلاعات و فعال شدن آنها در جامعه می‌تواند آنومی شکل‌گرفته در اجتماع را کاهش دهد. نشریات و مجلات و صفحه‌ها و شبکه‌های اجتماعی دارای محتوا و بازنمایی متناسب با عصر جدید می‌تواند احزاب و اصناف را به نیروهای اجتماعی اثرگذار در فرآیندهای سیاستگذاری تبدیل کند. اگر احزاب و اصناف به شکل سنتی و در قالب استعاره‌های خیمه‌ای و ماشینی بخواهد با شهروندان عصر اطلاعات ارتباط بگیرند با قهر و روگردانی آنها رو‌به‌رو خواهند شد.
به علت آنکه هنوز دولت کشورها و قالب حکومت‌های مکانیکی پا برجا هستند، نمی‌توان تصور کاملی از سیاستگذاری آینده داشت. علم و تکنولوژی در روندی جهانی متغیر اصلی تحولات آینده خواهد بود. در شرایط فعلی می‌توان از اندیشکده‌ها به لحاظ پیش‌بینی‌کننده‌های سناریوهای حکمرانی آینده کمک گرفت و از احزاب و اصناف در قالب‌های جدید برای عبور از وضعیت آنومی و شکننده جامعه یاری خواست. در چنین شرایطی نگاه بدبین نهادگرایان مبتنی بر تنظیم‌گری و ایجاد قواعد انحصارزدا نیز پاسخ‌گوی حکمرانی‌های آینده نخواهد بود. متن جامعه بر اساس هسته سخت تکنولوژی و علم که واقعیتی جهانی دارد در حال تجربه کردن اموری است که فراغت و خدمات را به‌عنوان نظم نوین اجتماعی قابل پذیرش می‌سازد. در چنین شرایطی تاکید بر قواعد صنعتی و مکانیکی و انحصارگرایی که نهادگرایان همچون رابینسون و اوغلو تاکید دارند همانند دون کیشوتی است که به جنگ آسیاب‌های بادی خواهد رفت یا همانند دهقانان و کارگرانی است که دست به تخریب کارخانه‌های عصر صنعتی زده‌اند.
--> اخبار مرتبط واکنش نماینده سابق مجلس به تدریس حدادیان در دانشگاه نقش‌های تاریخ‌مند دیدار محسنی اژه‌ای با فعالان سیاسی ظهور دوباره چپ‌ها در دانشگاه صدور حکم فرهاد میثمی و رضا خندان از دادگاه انقلاب